Home KRYESORE Nevoja per realizem ne informimin ekonomik ose koment mbi nje status te...

Nevoja per realizem ne informimin ekonomik ose koment mbi nje status te gazetarit te mirenjohur Klodian Tomorri

Pertej optimizmit mbi shtimin e numrit te bizneseve te rregjistruara ne QKR, gje qe eshte e vertete per shkak te “aksionit” anti-informalitet (mua me pelqen te flitet per formalizim te sektorit informal), si dhe te dhenave pjesore per rritjen e numrit te punonjesve te siguruar (pra te regjistruar), mendoj se institucionet shteterore duhet te rishikojne politikat ekonomike qe ndjekin… Te jemi te drejtperdrejte: renia e konsumit te brendshem, e importeve dhe e eksporteve ne te njejten kohe eshte tregues i stanjacionit ekonomik (ne rastin me te mire) dhe i recensionit (ne nje vend ku statistikat publikohen rregullisht). Ne te kundert… merret me mend pergjigja..

Ne kushtet e sotme, une po guxoj t’i bej disa propozim qeverise shqiptare, duke menduar se mund te kontribuohet sadopak per te frenuar renien e metejdhme ekonomike.
1. Aksioni anti-informalitet te shnderrohet ne objekt te dialogut qeveri-biznes, dmth te hiqet dore nga represioni dhe arbitrariteti qe nxit tkurrjen e veprimtarise ekonomike dhe prodhon proletare, sidomos nga radhet e biznesit te vogel. Dmth tehu i masave shternguese te adresohet ndaj biznesit te madh, edhe ketu duke amenduar kuadrin ligjor me synim shtrirjen 1-3 vjet te detyrimeve te prapambetura fiskale.
2. Te shkrihen ne nje te vetme tatimet-taksat dhe doganat, duke e konsideruar integrimin e databazave si nje nder mjetet me te rendesishme per reduktimin e informalitetit dhe permiresimin e administrimit fiskal te vendit.
3. Te percaktohet menjehere minimumi jetik sebashku me te edhe rrethi/grupi i njerezve qe do te konsiderohen “te varfer”, te cileve shoqeria duhet t’ju siguroje nje minimum mjetesh financiare per te jetuar.
4. Te rishikohet ne rritje gjithe piramida e pagave ne sektorin publik me synim nxitjen e konsumi dhe shtimin e references per efekt te sigurimeve shoqerore. Ketij procesi, per efekt taksimi te te ardhurave personale t’i nenshtrohet edhe stafi drejtues e menaxherial i sistemit bankar te vendit.
5. Te hiqen pershkallezimet ne sistemin e taksimit mbi punen si dhe tatim-fitimin si dhe te rritet kufiri per xhiron e biznesit te vogel.
6. Te shihet mundesia qe te rritet kufiri i TVSH ne 22% si dhe te futet skema e reibursimit per konsumatorin fundor. Deklarimi i te ardhurave personale te behet i detyrueshem per te gjithe popullsine pavaresisht nivelit te te ardhurave, por te parashikohet cdo vit kufiri i kompensimit.
7. Te rishikohet buxheti me synim shtyrjen ne kohe te projekteve qe nuk kane lidhje me zgjerimin e punesimit, rritjen e eksporteve dhe futjen ne qarkullimin ekonomik te pasurive kombetare.
8. Te rishikohet gjithe skema e stimulimit te investimeve te huaja per te pershtate pervojat me te mira te BE-se, si dhe me vendet e rajonit.
9. Te rishikohen kontratatat koncesionare ne proces per te rritur transparencen, per te zvogeluar influencat oligarkike, si dhe per te parandaluar implikimet kriminale si ne rastin e privatizim/shtetezimit te CEZ, skanimit te konteinereve (Rapiskan), si dhe nje numri kontratatash te tjera te kontestuara ne publik (check-up, parking ne Vlore, mbetjet aurbane ne Elbasan dhe disa te tjera te ngjashme 1 € qe jane ne proces).
10. Kuvendi te therrese ne Raport qeverine cdo tre muaj per te raportuar mbi performancen e ekonomise, ecyrine borxhit publi dhe ecurine e thithjes se investimeve te huaja direkte.

Keto jane disa ceshtje “me dore te lire”, por kam frike te mendoj se kercenimi i nje krize si sjo e Greqise eshte evident dhe cfardo qendrimi prej ” dore te forte” ne ekonomi eshte kunderproduktiv dhe me pasoja afatgjate ne rimekembjen ekonomike te vendit.

Perndryshe, me thoni sa e doni rritjen e GDP-se dhe si me magji do ta keni ne… gazete, por mjerisht jo ne xhepat e qytetareve…

Share: