Shoqëri e sëmurë!

(Tregime Uberi) Nga Mustafa Xhepa

Heshtje e rëndë. Minutat kalojnë cakun e qëndrimit; udhëtaria fillon të paguaj pritjen. Ul xhamin. Aroma mistike e qipariseve përreth më shtrëngon krahërorin. Spitali “Kryqi i Shenjtë”, nën ndriçimin e akullt të hënës, ngjan me një nga skenat e serialit horror “Zonë Muzgu” të regjisorit Rod Serling. Hapen dyert automatike–një infermiere e veshur me uniformë jeshile të thellë shtyn me kujdes karrocën përpara. Tiana, udhëtaria e sëmurë, grua e moshuar, bën me dorë nga unë. Hap derën e pasme dhe e ndihmoj të futet brenda.

• Sick society!- Gulçon ajo.
  Adresa e shtëpisë është jo larg spitalit. Tiana rregullon patericat në anën tjetër të sediljes.
• Shoqëri e sëmurë…!- Ngre zërin. Shihemi në pasqyrë.
• Sa është ora?- Zëri i del me të gërvishtura.
• Njëmbëdhjetë.
• Kam një orë që e pres!- Turfullon.
• Cilën prisnit, nëse më lejohet t’iu pyes?
• Tianën, vajzën time. Tani u kujtua! Më telefonoi, pa i ardhur keq për mua: “Të kam porositur Uber”.- Tha.
• Emri juaj…?
• Imani, që mos e paça!
  Bie heshtje. Imani vendos kokën në mbështetësen prapa. Dëgjohet frymëmarrja e rënduar. Në daljen e spitalit, pranë kryqëzimit që të lidh me rrugën Xhorxhia, flakërojnë dritat e një ambulance. Ndaloj në anë. Sirena e frikshme e ngarkon edhe më gjendjen e dëshpëruar të Imanit.
• Me zor e kam rritur,- i rrudhen vetullat,- kam bërë dy punë. Bashkëshorti më la me fëmijë në gji. Është juriste e dëgjuar tani, Zonja!- Zëri i përlotet.
• Në mbrëmje, me politikanë, dëfrejnë!- Bën me dorë nga Kapitol Hilli, godina e kongresit.
• Katër vite në Harvard e mbajta si princeshë. Nuk i mungoi gjë.- Fshin lotët.
• Dëshironi të ve kondicionerin në punë?
• Jo, të faleminderit, nuk më bën mirë!- Lëviz në sedilje, përpiqet të rehatohet.
  “Harvardi! Ëndërra e çdo studenti të mirë”, them me vete. “Maja e majës së dijes në Amerikë. Dhe ja tani shpërblimi; i dërgon Uberin ta marrë–vetë dëfren”.
• 47 mijë dollarë në vit të bëhet juriste…kam paguar, vetëm shkollën. Leri të tjerat!- Mu mbushën sytë me lot.
  Bashkë me Uran Kostrecin, mikun tonë të përbashkët, vajta të takoja kushërirën time në spitalin e Nju-Jorkut. Kurohej te pavioni i onkologjikut. Kishte ardhur me shumë mundim nga Shqipëria. Të shoqit nuk i kishin dhënë vizë. Shpresonte të ndalonte sëmundjen e tmerrshme që përparonte me shpejtësi. E gjetëm në dhomë të veçantë, lart mes reve, te qiellgërvishtësi gjigant–rrethuar me dashurinë e përjetshme; të vëllait dhe motrës. Adnandi kishte ardhur nga Montreali i Kanadasë, ndërsa Daniela nga Kuinsi i Nju-Jorkut. Na buzëqeshi, i shkëlqyen sytë. Kisha vite pa e parë. Ia mora duart e thara, të cilat digjeshin si prush nga temperatura e lartë, në të mijat. Nuk munda ta fsheh trishtimin. Lot hidhërimi më mbuluan shikimin. U ula pranë saj. Ishte tretur. Flokët e zbardhura i zinin fytyrën: sikur donin t’i fshihnin rrudhat e thelluara. Shtrëngoi dhëmbët, ato kërcitën.
• Më gëzuat që erdhët,- u përpoq të më buzëqeshë.
• Jeni lodhur, rrugë e gjatë!- Dhëmbët i kërcitën përsëri. Doja t’i jepja kurajo. Lëmshi i mbledhur në grykë nuk më linte të flisja.
• Do ia hedhësh,- i dha zemër Urani.
• Është vonë.- U përgjigj me sy të mbyllur.
  Urani është kurajoz prej natyre. Jeta në Gulagun shqiptar, njëzet vjet në Burgun e Burrelit, e ka bërë të pathyeshëm. Shikon dritë edhe në errësirë.
• Shpresat e mia, si gjethet e thara, bien shpejt.- U përgjigj me varg të Longfellout–poetit amerikan që në rininë e saj e kishte pasur për zemër. Ktheu kokën nga unë. Më buzëqeshi me sutë e skuqur.
  Salihaja e mençur! Nxënësja shumë e mirë në mësime që antinjerëzit e penguan të vazhdojë studimet e larta, anglishten e mësoi vetë. Shumë shpejt filloi të lexojë poezi. Vargu u kthye në oaz qetësie për zemrën e lënduar. Me vëllimin e parë të Longfellout në dorë, takova rastësisht Salin dhe Zamirën. Dilnin nga shkolla, ishin në vitin e fundti të gjimnazit. Librin ma kishte dhënë Kujtim Bevapi, punonte në bibliotekën e qytetit. Libri mbante vulën e famijes Nosi. “Çlirimtarët” ia kishin grabitur intelektualit brilant të qytetit tonë, Lef Nosit. Pastaj patriotin e kishin pushkatuar, sepse donte atdheun; kishte firmosur edhe ruajtur një nga dokumentet më të rëndësishme të Shqipërisë londineze, Deklaratën e Pavarësisë.
• E kam pasuruar fjalorin,- tha Sali.- Kam filluar të kuptoj poezinë.- I ndrisnin sytë nga gëzimi. Kishte të drejtë të mburrej. E mësonte gjuhën e huaj pa ndihmën e kërkujt.
• Mbaje po të duash, kopjo çfarë të pëlqen!- I zgjata librin, të cilin e kisha mbështjellë me gazetë. Ma ktheu të nesërmen, kishte kopjuar pjesë nga “Zërat e Natës”.
  Afrohemi pranë shtëpisë.
• Kam bërë dy punë. Në turnin e tretë merrja diçka më shumë. Mes helmeve, në shtëpi botuese; kemikatet më shkatërruan. Ja tani, kanceri.- Nuk po gjeja forcë ta pyesja për llojin.
• Në kockë. Doktori më kërkoi t’i nënshtrohem operacionit.- Imani afron patericat. Shtëpia e saj është në vend të sheshtë. Ndaloj pranë portës prej hekuri. E mbaj prej krahu.
  Herë pas here Sali mblidhte këmbët, përpiqej të ngrihej.
• Po më kafshon për brenda.- Fliste si në ëndërr.
• Ka ditë që nuk më bie temperatura. Antibiotikët s’më bëjnë efekt.
• Shtrëngonte dhëmbët.
  Sali kishte filluar punë pastruese te shkolla ku shkëlqente e bija. Rriteshin fëmijët me kulturë gjermane. I shoqi, në Shqipërinë e rrethuar me tela me gjemba, kishte pëlqyer futbollin gjerman–tani jetonte e punonte në vendin e Bekenbaurit. Në njërën nga ditët e fundit të shkollës, rrethuar prej shoqeve të klasës, të cilat gëzonin të rrinin pranë saj; e bija ishte shfaqur në krye të korridorit gjatë, ku po pastronte Salihaja. Të mos e shikonin shoqet e vajzës, bashkë me kovën ishte strukur në kalasën pranë të pazënë.
• Jam vetëm! Tiana dëfren!- Mbyll derën e vilës Imani dhe më përshëndet me dorë pas xhamave të akullt. Pret nëna e sëmurë bijën të kthehet pas argëtimit. “Eh, Shekspiri i madh! Përse më gjëmon thirrja e mbretit Lir sonte”?- Pyes veten: “How sharper than a serpent’s tooth it is To have a thankless child! – Të keshë femijë mosmirënjohës, është më therëse se dhëmbi i mprehtë i gjarpërit”!
  Salihasë mjekët nuk i dhanë shpresë. Pa u ligështuar, nëna heroinë, pranoi fatin që e priste. U kthye në dheun e të parëve–të prehej pranë tyre në botën e amëshuar.
• Na këputi shpirtin,- më tha nëna ime, kur erdhi në Uashington.
• Duart e ftohta ia shtrëngonte në krahëror pranë zemrës e bija, t’u jepte jetë; i puthte pa pushuar e vajtonte me fjalë: “Pastroje dyshemenë, o engjëlli im, që unë të mbaroja shkollën! Atë që ty ta ndaluan”!