Home KRYESORE Instituti Harry Fultz

Instituti Harry Fultz

Nga Edison Ypi

Në vitin 1921 Kryqi i Kuq i të Rinjve Amerikane themeloi, sipas dëshirës dhe nevojave të vetë shqiptarëve Shkollën Profesionale Shqiptare, të parën dhe të vetmen në llojin e vetë për një kohë të gjatë. Ndër vite ajo do të njihet si Shkolla Teknike e Tiranës.

Kryqi i Kuq i të Rinjve Amerikanë ndërtoi një program model për asistencën teknike, duke synuar ngritjen e një instituti si “Robert College” edhe në Shqipëri.

“Për suksesin e qëllimit të shkollës do të vë në dispozicion gjithçka të vlefshme që kam” shprehej me pasionin e tij të veçantë Xhon Krol, një nga ideatorët e krijimit të shkollës.

Që Shkolla Teknike e Tiranës të bëhej një institut i klasit të parë, drejtimin e saj duhet ta merrte përsipër një person me përvojë, “një njeri entuziast, me gjykim të shëndoshë, personalitet të përkryer dhe iniciator”. Ky do të ishte Harry Trevlin Fultz, asokohe 34 vjeç, profesor i Arteve Mekanike në Universitetin e Çikagos, profesor i mësimeve pasuniversitare në Kolegjin e Arsimit, i diplomuar gjithashtu për shkencat si edhe nga instituti i teknologjisë “Armour”.

Tetor 1922: Harry Fultz mbërrin në Tiranë. Ai do ta drejtojë Shkollën Teknike deri në vitin 1933. Talenti si pedagog dhe administrator, optimizmi i pashtershëm ishin vendimtare për ekzistencën, gjallërimin dhe rritjen e shkollës. Fultz-i së bashku me Çarls A. Hollingshed, një ndër anëtarët e parë të personelit mësimor dhe pedagogë e instruktorë të tjerë amerikanë e shqiptarë, me vetëdije të plotë ju përkushtuan nxënësve dhe çështjes së arsimit në Shqipëri.

Shkolla Teknike u jepte nxënësve njohuri të posaçme teorike dhe praktike me një gamë të gjerë programesh profesionale. Ajo kishte një central elektrik që i jepte dritë qytetit, shtypshkronjen e vete, ndërmerte projekte ndërtimi, zhvillonte veprimtari të shumta sportive e kulturore dhe publikonte gazetën e njohur “Laboremus”. Cilësia e programeve ishte e tillë që të diplomuarit e shkollës pranoheshin në universitetet më të njohura të SHBA-së dhe Europës.

Në vitin 1921 u regjistruan 32 nxënës.

Në vitet 1932-1933 u regjistruan 500 nxënës; u diplomuan 150 maturantë, shumica të punësuar në organet shtetërore apo sektorë të ndryshëm të ekonomisë së vendit. Kështu, Shkolla Teknike e Tiranës luajti një rol të rëndësishëm për edukimin e të rinjve me ndjenjën e patriotizmit, të disiplinës, me dashurinë dhe respektin për punën. “Perpiqu ta bësh Shqipërinë vend për të cilin vlen të jetosh” tha Harry Fultz.

Shkolla u shtetëzua ne vitin 1933.

Në vitin 1947 shkolla mori emrin “Politeknikumi 7 Nëntori” duke ruajtur profilin e saj teknik. Ajo vazhdoi të përgatisë specialistë në fusha të ndryshme të ekonomisë përmes programeve të lëndëve akademike të gërshetuara me programet e punëve praktike dhe veprimtarive jashtëshkollore. Imazhi pozitiv i Shkollës Teknike Amerikane në Tiranë qe ngulitur thellë në mëndjet e njerëzve, pavarësisht përpjekjeve për ta diskretituar apo minimizuar rëndësinë e saj. Kjo u reflektua pas vitit 1990, në kohën e ndryshimeve të mëdha demokratike.

Në vitin 1992 Fondacioni Shqiptaro-Amerikan “Harry Fultz” u themelua në SHBA me kryetare zonjën Johan Fultz Khontos. Qëllimi i këtij fondacioni ishte mbështetja e shkollës për të ecur në traditat e Shkollës Teknike në Tiranë, në të njëjtën rrugë që ndoqi Harry Fultz; formimi i plotë i të rinjve dhe kontributi i tyre në zhvillimin Shqipërisë moderne.

Share: