Nga Dhimiter Muslia*
Zgjedhjet e ardhshme parlamentare janë të rrezikuara jo vetëm nga kanabisi dhe paratë e krimit të organizuar, që mund të përdorën nga partitë dhe kandidatët për të deformuar vullnetin e zgjedhësve, por, në radhë të parë, nga mungesa e vullnetit politik për të bërë një reformë zgjedhore rrënjësore që do të garantojë zgjedhje të lira dhe të drejta.
Pas zgjedhjeve të fundit parlamentare, institucionet që monitorojnë procesin zgjedhor në Shqipëri, kanë shprehur shqetësimin për paaftësinë e Shqipërisë për të realizuar një proces zgjedhor të drejtë, pa manipulime, pa shitblerje vote, pa deformim të vullnetit të zgjedhësve.
Paketat e rekomandimeve të OSBE ODIHR dhe të ekspertëve vendorë janë tashmë të njohura, por mungesa e vullnetit politik bëri që këto rekomandime të mbeten realisht të pazbatueshme edhe në zgjedhjet e ardhshme parlamentare!
Anashkalimi i ndryshimeve të domosdoshme në Kushtetutë, i amandamenteve që do të garantonin një reformë zgjedhore rrënjësore, kur u bënë ndryshimet kushtetuese për reformën në drejtësi, tregoi qartë se palët politike nuk e duan reformën zgjedhore dhe se prapë në këto zgjedhje do të shkohet me një ligj që kufizon lirinë e zgjedhjes dhe të drejtën e përfaqësimit.
Partia Kristian Demokrate qe une derotoj denoncon taktiken djallëzore për ta reduktuar reformën zgjedhore vetëm në ndryshime të vogla teknike, që nuk prekin thelbin e sistemit zgjedhor.
Partia Kristian Demokrate me ekspertët e saj, duke u mbështetur dhe në rekomandimet e ndërkombëtarëve, paraqiti një paketë propozimesh për ndryshime në ligjin zgjedhor, që do të sillnin përmirësime të ndjeshme në sistemin zgjedhor dhe do të garantonin përfaqësimin real të vullnetit të zgjedhësve shqiptarë.
Pas kunsultimeve edhe me partitë e tjera parlamentare ose jo, të interesuara drejt për së drejti për reformimin e Kodit Zgjedhor, ne kemi propozuar që ligjit të tanishem t’i shtohet korrektimi kombëtar, sepse me Kodin aktual dhjetra mijëra vota mbetën të papërfaqësuara, ndërkohë që dhurohen madate deputetësh për aleatë dhe që vërtiten si satelitë rreth dy partive të mëdha, siç ndodhi në zgjedhjet e kualuara kur parti me 30 mijë vota nuk morën asnjë mandate deputeti.
Eshtë e qartë se ky ndryshim nuk do të bëhet, duke u tundur si pengesë Kushtetuta dhe prapë, me gjithë “arnimet” teknike që do t’i bëhen ligjit, prapë ligji mbetet penalizues për shumë parti politike dhe në veçanti për partitë e reja që synojnë të sjellin diçka të re në politikën shqiptare.
Kodi i tanishëm zgjedhor, penalizon çdo përpjekje për ndryshim politik dhe garanton ruajtjen e status-quos.
Ne si parti Kristian Demokate kemi propozuar gjithashtu që të depolitizohet adiminstrimi i procesit zgjedhor.
Me ruajtjen e një KQZ-je politike, edhe nëse bëhen përpjekje për depolitizim të administrimit të procesit zgjedhor, prapë ky proces nuk do të jetë i plotë. Një KQZ e politizuar veshtirë se do të hetojë dhe pengojë partitë të përdorin financime të dyshimta për të ndikuar në procesin zgjedhor dhe dhjetra makinacione të tjera që partitë përdorin për të ndikuar zgjedhësit.
PKD ka kërkuar gjithashtu depolitizimin dhe kufizimin e numrit të anëtarëve e KZAZ-ve dhe te KQV-ve si dhe të drejtën e të gjitha partive që marrin pjesë në mbikqyrjen procesit zgjedhor nëpërmjet vezhguesve, duke angazhuar në këtë proces administriatën civile, mesues, noterë etj. Por edhe kjo kërkesë ka gjasa të mos realizohet.
Pra megjithë ndryshimet e pritshme teknike që mund të bëhen në Kodin Zgjedhor, prapë kemi të bëjmë me mashtrimin e radhës, sepse më këtë ligj vetëm sa riciklohen problemet e zgjedhjeve të shkuara, që i japin garanci fituesit për të mbajtur pushtetin dhe, alibi humbësit për t’ia ngarkuar faturën e humbjes kodit zgjedhor dhe parregullsive në zgjedhje.
Por humbësit e vërtetë në çdo rast janë qytetarët shqiptarë që u hiqet mundësia të të ndëshkojnë me votë politikanët keqbërës dhe të zgjedhin përfaqësuesit politikë që ata mendojnë se i përfaqësojnë më denjësisht.
*Av. Dhimiter Muslia eshte kryetar i Partia Kristian Demokrate