Nga Erion Dasho
Dje, miku im, Dr. Ilir Pecnikaj më dërgoi dy grafikë interesantë që krahasonin ecurinë e COVID-19 në Shqipëri dhe Izrael. Sigurisht, i nxitur nga biseda ime e pardjeshme në Provokacija ku e përmenda tre herë Izraelin:
- Si vendin ku kam kryer studimet
- Si vendin me një nga sistemet shëndetësore më efiçientë dhe më cilësorë në botë, të cilin do ta merrja si model edhe për të reformuar sistemin shëndetësor shqiptar
- Si një nga vendet që ka marrë masa nga më efektivet për kontrollin e epidemisë së COVID-19
Dhe çuditërisht kurbat e epidemisë së COVID-19 ngjajnë! A ka bërë diçka më mirë se ne Izraeli?
Së pari, Izraeli ka një nga rast fatalitetet më të ulta në botë, vetëm 0.75%. Në Shqipëri rast fataliteti është 2.89%, ndërsa mesatarja botërore sot qëndron në 4.01%.
Së dyti, Izraeli ishte në ndër vendet e para që nisi zbatimin e masave inteligjente, duke mos e trajtuar gjithë popullatën sipas parimit “një masë u shkon të gjithëve”. Ministri i Mbrojtjes Naftali Bennett, sqaroi një një video virale se si përgjigja izraelite do të fokusohej tek mbrojtja e grupeve vulnerabël – të moshuarve dhe personave të prekur nga sëmundje kronike.
Së treti, Izraeli aplikoi ndër metodat më inovative të gjurmimit bazuar në përafrimet big data dhe të inteligjencës artificiale. Kjo nuk kaloi pa tërhequr vëmendjen e aktivistëve të të drejtave të njeriut të cilët madje edhe protestuan duke ndihmuar në krijimin e një balance të shëndetshme midis të mirës publike dhe të drejtave të njeriut.
Së fundi, Izraeli u bë qendra e shumë inovacioneve ku do të veçoja tre prej tyre. Shumë ekipe janë duke punuar për prodhimin e një vaksine, disa në stade të avancuara. Një prej vaksinave ka gjasa të jetë vaksina e parë në botë që do të hidhet në qarkullim. Ndërkohë, një tjetër ekip ka prodhuar një spray i cili është në gjendje të mbrojë mukozën e fytit dhe hundës nga infeksioni. Për më tepër, një tjetër ekip është shumë pranë atij që do të ishte mjekimi i parë specifik kundër COVID-19 i bazuar në antitrupat monoklonalë.
AJO QË ËSHTË MË E RËNDËSISHMJA, BAZUAR NË RAST FATALITETIN NGA COVID-19 (0.75% SI U THA MË LART), IZRAELI I AFROHET SHUMË VDEKSHMËRISË SË PRANUAR NGA COVID-19 (RRETH 0.5%). KJO DO TË THOTË SE TË TRE ELEMENTËT E TRINOMIT TESTO-GJURMO-TRAJTO FUNKSIONOJNË NË POTHUAJSE PERFEKSION.
TESTIMI DHE GJURMIMI HUMBIN SHUMË PAK RASTE PERSONASH TË INFEKTUAR, KURSE TRAJTIMI ARRIN TË KUROJË ME EFIÇIENCË PACIENTËT QË MANIFESTOJNË KOMPLIKACIONE TË SËMUNDJES.
MË TEPËR SE NGJASHMËRINË ME “RRËMUJËN” SHQIPTARE, PËRGJIGJA IZRAELITE NDAJ COVID-19 OFRON STANDARDIN BOTËROR PËR T’U NDJEKUR.
