Në zgjedhjet parlamentare të vitit 2021 shqiptarët do të votojnë për herë të parë jo vetëm për partinë, por edhe për deputetin e preferuar.
Renditja e kandidatëve dhe shpërndarja e mandateve do të realizohet sipas formulës së Partisë Socialiste, e cila edhe pse lejon votën preferenciale për një kandidat e bën të pamundur kapërcimin e tij në listën fituese. Kandidatët në fletën e votimit do të renditen sipas preferencës së kryetarit të partisë dhe jo sipas alfabetit. Ditën e zgjedhjeve votuesi ka të drejtë të shënojë me kryq subjektin politik që dëshiron dhe më pas 1 kandidat të preferuar.
Për të thjeshtuar ilustrimin marrim si shembull qarkun Durrës, i cili ka gjithsej 14 mandate. Në zgjedhjet e vitit 2017 partitë politike i renditën kandidatët në fletën e votimit sipas parapëlqimit të kryetarit nga numri 1 tek 14-ta. E njëjta renditje do të zbatohet edhe në zgjedhjet e ardhshme. Partia Socialiste mori gjithsej 73.066 vota dhe arriti të sigurojë 8 mandate. Në bazë të llogaritjeve, për të futur në Parlament një deputeti i janë dashur 9. 133 vota. Pra nëse i referohemi këtij rezultati fitues janë 8 emrat e parë në tabelë të renditur nga kryetari.
Socialistët për të shmangur problematikat e hasura në disa qarqe të vogla, në ligjin zgjedhor, i cili do zbatohet ne zgjedhjet e vitit 2021 vendosën një prag të ri brenda listës, i cili del nga pjesëtimi i numrit të votave që ka marr partia me numrin e deputetëve fitues ku për rastin ilustrues është 9.133 vota dhe kandidatët të renditur nga numri 9 deri në numrin 15 duhet të marrin mbi 9.133 vota në mënyrë që të thyejnë pragun e vendosur në ligj në mënyrë që vota e tyre të futet në garë me të kandidatët e tjerë në fletën e votimit. Ky herës është përcaktuar në ligj të mos jetë në asnjë rast më shumë se 10 mijë vota. Por, le te shohim si spostohen kandidatet ne shembullin tone.
Vetëm 3 kandidat poshtë vijës së kuqe arrijnë të kapërcejnë në listën fituese pasi kanë arritur të grumbulluar aq preference sa pragu i kërkuar. Për shkak të detyrimit për respektimin e kuotës gjinore ku 1 në 3 kandidat duhet të jetë nga gjinia me pak e përfaqësuar në ilustrimin tonë hipotetik një kandidate grua poshtë vijës së kuqe arrin spotojë nje kandidat burrë nga lista fituese. Kandidatja më shkronjën L i zë vendin kandidatit me shkronjën E, i cili figuron me numrin më të vogël të votave preferenciale në listën fituese.
Kandidati i listuar me shkronjën “J” arrin të spostojë kandidatit me shkronjën A, ndërkohë kandidati me shkronjën N i renditur i parafundit arrin të spostojë kandidatin me shkronjën H, i cili mbyllte listën fituese të kryetarit. Nëse ne zgjedhjet e vitit 2017 Partia Socialiste ka fituar 8 deputete, me formulën e re, ne zgjedhjet e 2021 vetëm 3 kandidat do ishin preference e qytetarëve, ndërsa 5 do ishin zgjedhje e kryetarit.
Elda Menga
Top Channel
