BE-ja do t’i thotë lamtumirë furnizimit me gaz nga Moska brenda vitit 2027, falë magazinimit, blerjeve të përbashkëta dhe një rrjeti të brendshëm.
Tashmë sytë janë nga furnizimet e SHBA-së. Por çfarë parashikon saktësisht marrëveshja mes Bidenit dhe von der Leyen dhe sa gaz mund të eksportojë Shtetet e Bashkuara?
Çfarë është gazi natyror i lëngshëm?
Është gaz natyror që ftohet në gjendje të lëngët në rreth 126 gradë nën zero, për të lehtësuar ruajtjen ose dërgimin e tij me anije. Vëllimi i gazit natyror në gjendje të lëngët është afërsisht 600 herë më i ulët se ai i transportuar përmes tubacionit. Lëngëzimi bën të mundur transportimin e gazit në vende që nuk arrihen nga tubacionet. Gazi i nxjerrë nga fushat çohet në një impiant lëngëzimi që ndodhet në bregdet, lëngohet dhe transportohet në një impiant rigazifikim. Aktualisht janë rreth 650 transportues të gazit të lëngshëm në funksionim në mbarë botën.
Sa gaz konsumon Europa dhe sa vjen nga Rusia?
Megjithëse konsumi i gazit në Evropë ka rënë me rreth 10% gjatë njëzet viteve të fundit, prodhimi kontinental është ulur nga 290 në 200 miliardë metra kub në vit për shkak të varfërimit të rezervave të Detit të Veriut dhe Detit të Veriut. Si rezultat, përdorimi i gazit rus është rritur. Në vitin 2021, 155 miliardë metra kub gaz rus mbërritën në BE, e barabartë me 45% të importeve totale të gazit. BE ka objektiv të eleminojë të paktën 50 miliardë metra kub me origjinë ruse në kohën më të shkurtër të mundshme. Gazi rus arrin në Evropë nëpërmjet tubacioneve.
Cilët janë importuesit kryesorë të gazit rus?
Për sa i përket vëllimeve të importeve, vendi më i ekspozuar ndaj Rusisë është Gjermania, e ndjekur nga Italia, Hollanda, Polonia dhe Franca.
Sa gaz mund të eksportojë Shtetet e Bashkuara?
Falë revolucionit teknologjik të “gazit argjilor”, Shtetet e Bashkuara janë prodhuesi më i madh i gazit në botë me afërsisht një trilion metra kub në vit, të ndjekura nga Rusia dhe Irani. Në vitin 2021 eksportuan 188 miliardë metra kub gaz, nga të cilët 87 në rrugë tokësore në Kanada dhe Meksikë dhe 101 në formën e gazit natyror të lëngshëm. Planet e SHBA-së janë jashtëzakonisht ambicioze: deri në fund të vitit 2022 vendi do të bëhet eksportuesi më i madh në botë (me 120 miliardë metra kub) duke tejkaluar Australinë dhe Katarin. Vlerësimi është se në vitin 2024 do të kenë një kapacitet eksporti deri në 170 miliardë metra kub.
Çfarë parashikon marrëveshja mes Bidenit dhe von der Leyen?
Sipas marrëveshjes midis presidentit amerikan Joe Biden dhe Presidentes së Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, të paktën 15 miliardë metra kub shtesë gaz natyror të lëngshëm do të mbërrijë nga Shtetet e Bashkuara në Evropë këtë vit. Shtetet e Bashkuara do të garantojnë gjithashtu furnizime për të përmbushur kërkesën për gaz natyror prej të paktën 50 miliardë metra kub në vit deri në vitin 2030.
Sa do të na kushtojë gazi nga SHBA?
Kjo është një çështje vendimtare. Marrëveshja SHBA-BE thotë se çmimet e furnizimeve të gazit në BE do të duhet të pasqyrojnë bazat afatgjata të tregut, stabilitetin midis ofertës dhe kërkesës dhe se kjo rritje do të jetë në përputhje me objektivat e përbashkëta të emetimeve. Sipas formula e çmimit duhet të marrë parasysh faktorë stabilizues. Henry Hub është platforma referuese e gazit amerikan, e cila ka çmime historikisht më të ulëta se ato të platformës holandeze. Kontratat afatgjata kanë gjithmonë çmime më të ulëta se kontratat spot. Sipas deklaratës, çmimi duhet të jetë “i përballueshëm”.
Përshtatur nga Corriere. Top Channel
