Nga Irena Beqiraj
“Ti mund të jesh regjisori dhe jo
aktori i jetës tënde” apo “suksesin mos e shiko nga dritarja por në pasqyrë”. Janë këto dy nga deklarata “e motivimit ” të bëra nga vetëshpallura “motivuese” më në modë në trevat shqiptare.
E ujdisur me kujdes, gruaja në plot 60 minuta (padyshim të paguara!), përpiqet të bindë dëgjuesit e saj ta kthejnë pasigurinë në motivim e nxitje pozitive.
Megjithëse shkencërisht nuk ka asnjë provë se ndonjë motivues ia ka dalë të motivojë ndonjëherë ndokënd për të bërë diçka, miliona njerëz në të gjithë botën harxhojnë rreth 10 miliardë dollarë për të dëgjuar guru-të e motivimit.
Çdo ditë e më shumë në rrjete sociale apo ndër portale po njohim motivues nga çdo grup moshe, nga ato pa arsim më shumë, por nuk mungojne edhe ato me arsim të lartë. Nuk kërkohet asnjë dhunti e veçantë për t’u bërë motivues.Madje eshtë shumë e lehtë ; lexo ndonjë artikull për vetëzhvillimin, shiko video të motivuesve ndërkombëtarë, kopjo ca thënie aty këtu, mëso artin e të folurit në publik , edhe mos harro të tregosh historinë tënde të rreme, “të të varfërit që u bë Princ”, dhe ja u bëre motivues ose motivuese.
Videot e shkurtëra të motivuesve në rrjetet sociale ngjasojnë me pjesë komedish me një aktor, një përzierje mjeshtërore e logjikës sipërfaqësore me tërheqjen emocionale, aq sa gabimisht mund të mendojmë se ky lloj motivuesi është produkt i kohëve moderne.
Ah jo! Ai ka ekzistuar edhe 100 vjet më parë.
Përshembull Sinclair Lewis na ka ofruar identikitin e një motivuesi në vitin 1927 në romanin e tij Elmer Gantry.
Elmer Gantry ishte një ungjilltar udhëtues, interesat kryesore të së cilit ishin uiski, gratë dhe pasuria. Plotësisht i pandershëm, pavarësisht se hiqej si i devotshëm ndaj kishës, Gantry ishte ngacmues. Padyshim inteligjent dhe aspak i sjellshëm, e aq me pak reflektues, ai gënjente, mashtronte, ngacmonte, zhvaste dhe joshte, duke kryer vetë çdo mëkat kundër të cilit ofronte predikimet e tij të zjarrta. Edhe në këtë proces predikues ai përpiqej të bindte edhe veten se ishte njeri me moral të lartë dhe i Perëndisë.
A ishte i keq Elmer Gantry? Ndoshta jo! Por ai si të gjithë motivuesit e sotëm drejtohej nga dy dëshira njerëzore të pafundme; përvetësimi edhe kotësia. Dëshira për të zotëruar sa më shumë para edhe pasuri është një motiv që e ka origjinën në kombinimin e frikës me nevojën. Ka njerëz që sado të kenë, dëshirojnë gjithmonë më shumë. Ngopja për ta është një ëndërr e paarritshme.
Kotësia është arsyeja e dytë. “Më shiko mua” është një nga dëshirat më themelore të zemrës njerëzore. Mund të marrë forma të panumërta, nga bufonia e deri tek ndjekja e famës pas vdekjes.
Pra për para (përvetësim) apo edhe famë (kotësi), motivuesit ofrojnë motivim i cili për shkak të natyrës e tij shumë të përkohëshme edhe të shkurtër, nuk është asgjë tjetër por vetëm një mashtrim.
Një fjalë e mençur e popullit thotë: “çdo mall e ka një budall”. Ndërsa Dan Ariely, në librin “Irracionalë të Parashikueshëm” na mëson se “fitohen më shumë para, duke përfituar nga dobësitë e njerëzve sesa duke i ndihmuar ata”. Ndaj pasiguria e pakënaqësia e vazhdueshme e njerëzve me veten e tyre është buka e përditshme e trainuesve të motivimit . Trajnimet e motivimit nxisin varësinë nga motivimi i jashtëm, duke dekurajuar të menduarit kritik dhe vetëreflektimin, duke i lenë të eturit për motivim vetëm aktorë të dëshpëruar të jetës së tyre. Në trajnimet e motivimit motivuesi apo motivuesja shet “suksesin” e vet duke ju shtyrë edhe më shumë të bëni të kundërtën e asaj qe ajo predikon ta shikoni suksesin nga dritarja (tek ajo) e jo në pasqyrë (tek vetja).Trainimet e motivimit janë vetëm në shërbim të motivimit edhe përfimeve monetare të motivuesit, ndërsa pjesëmarrësit blejnë nje gënjeshtër ose iluzionin e suksesit.
Njerëz zgjohuni ! Ka mënyra të tjera pa paguar Elmer Gantry-t modernë, 59 apo 99 euro për të gjetur rrugën tuaj në jetë! Edhe kur motivimi është i ulët apo ndiheni te pasigurt, ndërmerrni hapa të vegjël por të vazhdueshme drejt aspiratave tuaja.
