Përmbledhje e situatës aktuale
Prof. Dr. Dr. Halil Krasniqi, politikan në partin e pamvarur politike (FWV) të Gjermanise.
Në dekadat e fundit, bota ka parë një rritje të paprecedentë të konflikteve të rrezikshme, një zhvillim që ka sjellë pasiguri të thella dhe destabilizim global. Udhëheqësit politikë duket se janë të paaftë. Të imponuar ose të papërgatitur për t’i adresuar këto kriza në mënyrë efektive. Kjo mungesë interesimi dhe veprimi ka thelluar çrregullimin në politikën ndërkombëtare, duke e bërë epokën tonë një nga më të pasigurta në historinë e fundit.
Konfliktet kryesore dhe ndikimet e tyre
Në periudhën pas luftës së ftohtë, shpresat për një epokë paqeje dhe stabiliteti ekonomik u dukën të arsyeshme. Megjithatë, realiteti i sotëm ka shpërfaqur iluzionet e asaj periudhe. Marrëdhëniet midis perëndimit dhe lindjes janë tensionuar, sidomos pas pushtimit të Krimesë, Ukrainës nga Rusia dhe rritjes së shpejtë të fuqisë ekonomike të Kinës. Politikat e Pekinit dhe modeli i tij i kapitalizmit pa demokraci, pastaj lufta aktuale e vazhdueshme nga Izraeli në palestin, janë bërë një shembull për regjimet autoritare në mbarë botën.
Konfliktet tjera në avancim e sipër në lindjen e afërt destabilizuan shumë rajone, duke rrezikuar paqën globale por edhe sjellë miliona refugjatë në Evropë dhe më gjerë. Globalizimi, që fillimisht solli prosperitet dhe shpresë për demokratizimin global, ka krijuar gjithashtu pabarazi dhe ka nxitur konflikte të reja të cilat dita ditës paraqesin rrezikun e luftës botërore të asaj, ekonomike, bërhamore, konvencinale etj.
Kriza ekonomike dhe politike
Ekonomia globale po përballet me dobësime serioze. Konfliktet tarifore kërcënojnë të shndërrohen në luftëra tregtare të shkatërruese. Në komunitetin transatlantik, besueshmëria e partneritetit amerikan është minuar nga administrata e Beiden-USA. Në Bashkimin Evropian, Brexit dhe rritja e populizmit dhe autoritarizmit kanë kërcënuar kohezionin dhe stabilitetin e unionit në përgjithësi. NATO konfliktet, Formimi i BRICS dhe krijimi i monedhës së re nga këto shtete.
Armatimet dhe siguria globale
Në vend që të fokusohemi në kontrollin e armëve apo çarmatimin, fuqitë e mëdha po shpenzojnë shumë për të përmirësuar arsenalin e tyre bërthamor. Situata është aq e rrezikshme sa ora e fundvitit të Buletinit të Shkencëtarëve Atomikë qëndron dy minuta deri në dymbëdhjetë, një pozicion i njëjtë me vitin 1953, gjatë pikut të luftës së ftohtë.
Konflikte të pafundme dhe moszgjidhje
Konfliktet në Afganistan, Irak, Siri, Jemen, dhe lufta e padrejt në Palesinë në lindjen e afërme dhe të mesme vazhdojnë pa asnjë zgjidhje në horizont. Përshkallëzimi midis fuqive bërthamore si Rusia, India dhe Pakistani për Kashmirin është një tjetër shembull i një konflikti të gjatë dhe të pazgjidhur. Ndërkohë, tensionet ndërmjet SHBA-së , Rusis, Kinës dhe të tjera në rajonin e Indo-Paqësorit po përshkallëzohen.
Mungesa e udhëheqjes dhe shpresa e humbur
Ndërsa udhëheqësit botërorë janë të përfshirë në problemet e brendshme të vendeve të tyre, zgjidhjet për problemet globale duken gjithnjë e më të largëta dhe pjesërisht të imponuar nga dirigjimi i tjetrit. Në Bashkimin Evropian, udhëheqësit janë në tranzicion dhe përballen me sfida të brendshme të mëdha. Presidenti amerikan është një figurë e paqëndrueshme në politikën globale, duke shtuar pasigurinë.
Përfundim
Mungesa e shpresës dhe pafuqia e aktorëve politikë për të adresuar sfidat globale ka krijuar një mjedis të paqëndrueshëm dhe të pasigurt. Për të ndryshuar këtë kurs, nevojiten veprime të guximshme dhe bashkëpunim i fortë ndërkombëtar, por për momentin, kjo duket një perspektivë e largët. A do të mësohemi me këtë mungesë shprese dhe pafuqinë e udhëheqësve tanë, apo do të gjejmë mënyra për të ndërtuar një të ardhme më të sigurt dhe më paqësore? Kjo mbetet pyetja kryesore për kohën tonë. Një fenomen aktual i cili është duke u vëzhguar vlerëssuar dhe rekonstruar nga personi im, është problemi i afërt i një konflikti dhe katastrofe global, si konvencionale, bërhamore, ekonomike apo sidoqoft kjo, do të rikthej botën në të kaluaren barbare të vrazhdë.
