Nga Dritan Haxhiraj
⭕️ Puçi ushtarakë më i çuditshëm që bota moderne ka përjetuar.
Fillon në orën 15:15 me orën e Europës,dhe mbyllet në orën 17:45 me orën e Europës.
Vendosja e ligjit ushtarak nga presidenti i Koresë së Jugut dhe votimi i shpejtë i Asamblesë Kombëtare për të kërkuar përfundimin e dekretit e kanë lënë vendin me një mori pyetjesh të çuditshme në lidhje me llogaritjet politike të presidentit dhe të ardhmen e vendit.
Mbrëmjen e së martës vonë, më 3 dhjetor 2024, presidenti i Koresë së Jugut, Yoon Suk-Yeol habiti vendin e tij dhe botën me një përpjekje për të vendosur ligjin ushtarak.
Në njoftimin e tij, Yoon përmendi bllokimin e buxhetit, fajësimin e zyrtarëve qeveritarë dhe “shkeljen e rendit kushtetues” si motivet e tij dhe tha se “Asambleja Kombëtare e udhëhequr nga opozita është bërë një strofkë kriminelësh dhe po përpiqet të paralizojë administratën gjyqësore të vendit.”
Pas dekretit, komandën e morën Forcat Speciale të Përgjithshëme të Ushtrisë An-Soo.
Ato lëshuan një ultimatumë që vendos kufizime të menjëhershme dhe gjithëpërfshirëse ndaj partive politike, demonstratave publike dhe organizimit të punëtorëve – themelet e aktivizmit demokratik korean.
⭕️ Dekreti madje i vendosi të gjitha mediat nën kontrollin ushtarak.
Udhëheqësit politikë në të gjithë spektrin e denoncuan me shpejtësi masën.
Në një seancë urgjente natën vonë, me ushtrinë që rrethoi ndërtesën dhe protestuesit u grumbulluan jashtë, të 190 anëtarët e pranishëm të Asamblesë Kombëtare prej 300 vendesh votuan për të bllokuar dekretin.
Refuzimi kërkon që presidenti t’i japë fund ligjit ushtarak, por nuk specifikon një kornizë kohore për ta bërë këtë.
Kryetari i Asamblesë Kombëtare Woo Won-Sik, e shpalli dekretin “të pavlefshëm” dhe shtoi se “Populli duhet të . . . qetësohohet”.
Asambleja Kombëtare do të mbrojë demokracinë me popullin.”
Llogaritja e gabuar e Yoon zbulon thellësinë e krizës së administratës së tij dhe dëshpërimin për t’u marrë me trazirat politike brenda partisë së tij.
Presidenti, i cili mori pushtetin në vitin 2022, është i mbushur me halle.
⭕️ Administrata e tij është përballur gjithashtu me një sërë skandalesh dhe hetimesh, duke filluar nga akuzat për ryshfet deri te konfliktet e interesit, tek zyrtarët e kabinetit dhe gruaja e tij.
Kjo përpjekje për të kapërcyer institucionet demokratike vërtetom tejkalim të dëshpëruar ose impulse të rënda jodemokratike, nga ana e Yoon.
Paralelet me epokën e diktaturës ushtarake të Koresë – nga viti 1961 deri në 1987 – janë të habitshme.
Regjimet e Park Chung-Hee dhe Chun Doo-Hwan ruajtën pushtetin përmes ligjit ushtarak, duke shtypur liritë e të drejtat civile që Yoon u përpoq të kufizonte e të imitonte.
Fitorja e lëvizjes demokratike në 1987 erdhi përmes protestave masive dhe rezistencës civile, duke vendosur kontrollin civil që tani është ngulitur thellë në kulturën politike koreane.
Pretendimet e Yoon për simpatizantët e Koresë së Veriut brenda opozitës – një arsye tjetër që ai përmendi për dekretin e tij – ringjall gjithashtu justifikimin e ligjit ushtarak të përdorur nga diktatura ushtarake në mesin e shekullit të njëzetë: lufta me Veriun dhe një frikë e pabazuar nga spiunët brenda Jug.
⭕️ Por tre dekadat e fundit kanë treguar që koreanët nuk do të tolerojnë kthimin e autokratëve në zhvillimet demokratike.
Demonstratat e qirinjve 2016-17 që hoqën në mënyrë paqësore Presidenten Park Geun-Hye shfaqën këtë angazhim qytetar.
⭕️ Shoqëria civile koreane, nga grupet studentore te organizatat fetare, kanë një rrjete të fuqishme që mund të mobilizohen me shpejtësi kundër kërcënimeve të perceptuara ndaj demokracisë.
Data 3 dhjetor 2024 është prova.
🟥 Leksioni Koreanë në më pak se tre orë, bëri xhiron e mbarë planetit, për ti treguar kujdo se investimi i SHBA-së në dekada për të ngritur imstitucione të forta, është FAKT.
Kjo falë kulturës demoktatike të shoqërisë civile, institucioneve, kulturës shoqërore në Koren e Jugut.
🟥🟥🟥 RESPEKT 🇰🇷🔊🔊🔊
