Nga Saimir Lolja
Nga fundi i viti 1912, trojet shqiptare qenë shesh lufte dhe njëkohësisht të pushtuara nga forcat Lindore (sllave, greke e turke). Ministria e Jashtme e Austro-Hungarisë, dhe veçanërisht Konti Leopold von Berchtold si Ministër i Jashtëm, këshillonte disa politikanë shqiptarë që të kryenin dhe mos të vonoheshin në shpalljen e kërkesës për një shtet shqiptar më vete. Nënshkrimi i një deklarate Pavarësie për një shtet shqiptar nga përfaqësues shqiptarë u bë i mundur vetëm në qytetin e Vlonës më 28 Nëndor 1912.
Bisedimet perandorake në Londër midis Lidhjes Entente(Britani, France, Rusi) dhe Boshtit Europian (Austro-Hungari, Gjermani, Itali) për të krijuar apo jo një shtet shqiptar u mbajtën më Dhjetor 1912 – Korrik 1913. Shtetet perandorake u përfaqësuan aty nga ambasadorë.
Nëse Lidhja Entente do kishte patur dorë të lirë nuk do ishte krijuar ndonjë lloj apo copë shteti shqiptar. Pranimi i krijimit të një Principate Shqiptare firmoset në Londër më 29 Korrik 1913.
Konti Leopold von Berchtold Ministër i Jashtëm i Austro-Hungarisë në vitet 1912-1915 ka një meritë themelore dhe të pazëvendësueshme. Sepse, pa këmbënguljen e tij gjatëbisedimeve perandorake në Londër për një shtet shqiptar europian perëndimor nuk do ishte krijuar shtet shqiptar, domethënë as kjo Shqipëri që është e krasitur deri tek rrënjët.
Konferenca e Paqes në Paris u mbajt më 18 Janar 1919 – 21 Janar 1920. Nëse Presidenti Woodrow Wilson do kishte pranuar çfar kishte gatuar Lidhja Entente në Traktatin e Fshehtë të Londrës më 26 Prill 1915 me Italinë duke përdorur Esat Pashë Toptanin, Shqipëriza që do lindte do ishte mish për sorratpërqark për t’u ngrënë brenda vitit.
Konti Leopold von Berchtold meriton një shtatore të madhe në një shesh ose kryqzim rrugësh në Tiranë sa e Presidentit amerikan Woodrow Wilson.
