Në fund të gushtit 1984, Brian Linden erdhi për herë të parë në Kinë. Në të njëjtën kohë këtë vit, 61-vjeçari po viziton vendlindjen e tij në Shtetet e Bashkuara. Kudo që të jetë, Linden e ka gjithmonë në zemër Kinën si atdheun e tij shpirtëror.
Muajin e ardhshëm, pas vizitës në Japoni ku mbajti disa leksione për Kinën, Linden do të kthehet në qytetin Xizhou në Prefekturën Autonome Dali Bai, në provincën Yunnan të Kinës jugperëndimore, për të mbikëqyrur funksionimin e “Linden Center”, një hotel me emrin e tij dhe njëherësh një qendër për shkëmbimet kulturore.
“Linden Center” në Xizhou dikur ishte rezidenca e vjetër e Yang Pinxiang, një tregtar i pasur vendas. Në vitin 2008, ekipi i tij rinovoi këtë ndërtesë të trashëgimisë dhe themeloi qendrën e parë “Linden”. Aktualisht, përveç Xizhou, Qendrat “Linden” janë hapur në vende si qytezën Shaxi në qytetin Dali, të provincës Yunnan si dhe në dhe Suzhou në provincën Jiangsu.
“Qëllimi fillestar pas krijimit të “Linden Center” ishte ndërtimi i një ure për shkëmbimin kulturor midis Kinës dhe botës”, tha Linden. Pikërisht për këtë arsye nuk është emërtuar “Hotel Linden”, por “Linden Center”.
“Ajo që Kina ka arritur në 40 vjet është një mrekulli për njerëzimin,” tha Linden. “Dua t’i tregoj botës një histori më të mirë të Kinës.”
Brian Linden në Pekin në vitet e ’80 të shekullit të kaluar/ foto nga “shobserver.com”
Miq që vijnë nga larg
Kur fliste për përvojën e tij në Kinë, Linden shprehte një thënie konfuciane 2500-vjeçare: “Është një kënaqësi e madhe të kesh miq që vijnë nga larg”.
Linden është nga Çikago. Para se të vinte në Kinë, ai ishte student kolegjit me kohë të pjesshme në shkollën e natës, por merrej dhe me pastrimin e tapeteve. Një ditë, ai shkoi në shtëpinë e një profesori që sapo ishte kthyer nga Kina për të pastruar tapetin dhe profesori i kërkoi atij të vendoste një shënues në hartën e botës në vendndodhjen e Kinës. Linden u habit dhe u përgjigj: “Më falni, nuk e di ku është Kina”.
Megjithatë, pas kësaj, Linden u mahnit nga historitë që profesori i tregoi për Kinën. Jo shumë kohë pas kësaj, ai pa një njoftim për bursat për të studiuar në Kinë dhe aplikoi.
“Pasi erdha në Kinë, ndjeva se më ndryshoi jeta”.
Gjatë qëndrimit të tij në Kinë, Linden pati mundësinë të luante në një film që tregonte historinë e një studenti amerikan që kishte një dashuri të thellë për Kinën. Më vonë, ai u bë praktikant në CBS News dhe pati fatin të dëshmojë procesin e hapjes së Kinës ndaj botës.
Kina jo vetëm që ndryshoi rrjedhën e jetës së Linden, por gjithashtu e çoi atë të takonte dashurinë. Ndërsa ndoqi studimet pasuniversitare në Universitetin e Nanjing, ai takoi Jeanee, një kinezo-amerikane e cila më vonë u bë gruaja e tij. I inkurajuar nga Linden, Jeanee iu bashkua atij në “aventurën” e tij në Kinë.
Pamjet në Pekin të regjistruar nga Brian Linden në vitet e ’80 të shekullit të kaluar/ foto nga “shobserver.com”
Çifti nisi udhëtimet me tren në të gjithë vendin, jo vetëm duke eksploruar peizazhet e mrekullueshme të Kinës, por edhe duke ndjerë ngrohtësinë dhe mirësinë e popullit kinez.
“Kur populli kinez sheh dikë si unë, i cili përpiqet të flasë gjuhën e tij dhe të respektojë popullin dhe traditat kineze, ata gjithmonë më kanë dhënë më shumë respekt sesa meritoj,” tha Linden. “Tradita e Konfucit e ‘miqve që vijnë nga larg’ është diçka që unë mendoj se është kaq e rëndësishme në kulturën kineze.”
Kina i ka dhënë kaq shumë Linden dhe ai gjithashtu donte të kontribuonte në rritjen e Kinës dhe promovimin e vendit në botën e jashtme.
Duke përfituar nga përvoja e tij e studimeve në Kinë, në vitin 1990, Linden u punësua në një kompani suedeze dhe filloi të angazhohej në punë të lidhura me arsimin ndërkufitar. Gjatë mandatit të tij, ai kuptoi se sa i pamjaftueshëm ishte kuptimi i Kinës nga bota perëndimore.
Të etur për të ndarë pasionin e tij për Kinën me amerikanët, Linden dhe Jeanee u kthyen në Shtetet e Bashkuara dhe themeluan një galeri arti që shfaqte vepra arti aziatike në Door County, Wisconsin.
Linden shpjegoi qëllimin e tyre në atë kohë si “korrigjimin e nocioneve të paragjykuara të amerikanëve për Kinën duke përcjellë kulturën e saj të pasur dhe të larmishme”. Megjithatë, me kalimin e kohës, ai zbuloi se një galeri arti nuk ishte e mjaftueshme.
“Ndoshta na është dashur të mësojmë më shumë për Kinën, ndoshta na është dashur të zhytemi në Kinë dhe të kemi një platformë më të madhe”, tha ai. Për të përmirësuar marrëdhëniet mes Kinës dhe Shteteve të Bashkuara, çifti vendosi të kthehej në Kinë me dy djemtë e tyre, duke kërkuar një fillim të ri.
Familja e Linden-it në Xizhou më 2018 /foto nga “Chinanews.com”
Kina si profesion
“Jeta ime ka kaluar duke lexuar dhe duke mësuar për Kinën. Kina është bërë një profesion për mua,” tha Linden, i mbushur me krenari.
Në vitin 2004, familja Linden shiti asetet e saj në Shtetet e Bashkuara dhe u kthye në Kinë. Dy djemtë e Linden gjithashtu filluan të jetojnë në Kinë së bashku me prindërit e tyre. “Doja t’i ekspozoja ata gjithashtu ndaj pasurisë kulturore të Kinës,” tha ai.
Ata kaluan dy vjet duke udhëtuar në pjesën më të madhe të Kinës.
Përfundimisht, ata mbollën shpresën për të promovuar shkëmbimin kulturor midis Kinës dhe vendeve të huaja në Xizhou, duke vendosur të ndërtojnë një hotel në këtë tokë të bukur për të tërhequr turistët e huaj dhe për t’u mundësuar atyre të përjetojnë bukurinë e Kinës.
Linden dhe vendës në Xizhou/ foto nga Xinhua
“Ne donim t’i tregonim popullit kinez respektin e një çifti të huaj për traditën e Kinës. Prandaj ne donim vetëm të gjenim një ndërtesë të vjetër dhe të përpiqeshim t’i jepnim një jetë të re,” tha Linden.
Duke parë pasionin e tyre për traditat, vendasit u përpoqën të ofronin ndihmën e tyre.
Me mbështetjen e pushtetit vendor dhe duke respektuar parimin e “ruajtjes së vjetër siç ishte”, ekipi i drejtuar nga Linden rinovoi oborrin në hotel. Ata ruajtën maksimalisht stilin arkitektonik të banesave etnike Bai: fasada mbeti e njëjtë, gdhendjet delikate prej druri dhe pikturat e murit u mbajtën si dikur.
Pas hapjes, Linden Center tërhoqi shpejt një numër të madh turistësh të huaj. Ata shkuan në fshatrat përreth dhe të udhëhequr nga stafi lokal i hotelit, përjetuan kulturën e veçantë lokale të grupit etnik Bai dhe mjeshtërinë tradicionale.
“Ne kemi mijëra njerëz që vijnë çdo vit,” tha Linden. “Unë jetoj në hotel, kështu që pasioni im për Xizhou dhe Kinën ndahet menjëherë me këta njerëz.”
Libri i Liden-it/ foto nga “Sohu.com”
Vizioni i Linden shkon përtej promovimit të të kuptuarit të Kinës në botë, ai gjithashtu synon të përmirësojë në mënyrë aktive marrëdhëniet e njerëzve midis Kinës dhe Shteteve të Bashkuara. Në vitin 2022, Linden botoi kujtimet e tij kineze të titulluara “Një fshat në një kohë”. Në libër, ai kujton udhëtimin e tij gati 40-vjeçar në Kinë, duke e kthyer atë në një vepër të përzemërt për Kinën dhe popullin e saj.
“Libri im u shkrua dhe u shtyp fillimisht në gjuhën kineze. Sepse mendoj se më jep një mundësi që jo vetëm të jem diplomat për Kinën në Amerikë, por edhe në një farë mënyre, më lejon të jem diplomat i Amerikës në Kinë për t’u treguar kinezëve se ka njerëz jashtë, përfshirë disa amerikanë që e respektojnë dhe e duan Kinën”, tha Linden për aspiratën e tij.
Duke e quajtur veten idealist, Linden ka bërë çdo përpjekje për të ndërtuar një urë midis Kinës dhe botës perëndimore. “Unë besoj se Kina meriton më shumë përpjekje për t’u kuptuar,” tha ai.
Qendra “Linden” në mëngjes / foto nga “shobserver.com”
E ardhmja e premtuar
Para pandemisë, Qendra “Linden” priti programe vizitash për studentët nga Sidwell Friends, një shkollë private e Uashingtonit ku shkonin fëmijët e disa ish-presidentëve të SHBA-së dhe shkolla të tjera të famshme ndërkombëtare.
Disa studentë qëndruan për disa muaj, duke kryer sondazhe në terren në Xizhou. Pas nisjes, ata shkruan një letër të shkurtër, duke përmbledhur mendimet dhe reflektimet e tyre gjatë qëndrimit në Kinë.
“Ndjeva se nëse mund të ndikoja që të rinjtë të kishin një përvojë dhe kuptim më të thellë të Kinës, ndoshta ata do ta mbanin atë respekt dhe mirëkuptim në karrierën e tyre të ardhshme”, tha Linden.
Në përputhje me vizionin e tij për të përmirësuar marrëdhëniet mes njerëzve, Linden planifikon të botojë kujtimet e tij në anglisht vitin e ardhshëm në Shtetet e Bashkuara. Ai dëshiron që amerikanët të shohin një Kinë ndryshe me sytë e një amerikani.
Punonjësit në Qendrën “Linden”/ foto nga Xinhua
“Unë dua që amerikanët të kuptojnë se mënyra se si ne po e vlerësojmë Kinën tani është vetëm përmes lenteve politike. Por unë nuk mendoj se ne nuk duhet ta shikojmë Kinën përmes lenteve të tjera. Ajo që dua është që amerikanët të dinë se ka shumë më tepër për Kinën”, shtoi ai.
Në procesin e ndërtimit të Qendrës “Linden”, çifti Linden ka krijuar një lidhje të fortë me vendasit. Aktualisht në qendër janë rreth 75 punonjës lokalë, të cilët mund të sigurojnë jetesën pa lënë vendlindjen.
Pas diplomimit nga Universiteti i Wisconsin në shtator të këtij viti, djali më i vogël i Linden, Bryce Linden, do të kthehet në Xizhou për të ndihmuar prindërit e tij të drejtojnë punët e mirëqenies publike të Qendrën “Linden”./CRI.CN
