Nga Gëzim Llojdia
1. Tanket në kryeqytetin e Evropës ,cfarëtregojnë:frikë.pasiguri apo forcë?
Pamjet që edhën këtë javë nga kryeqëndra e Evropës treguan edhe një herë në cfarë gjëndje është sot Evropa.Pamjet ku tankerat lëviznin rrugëve të kryeqytetit evropian fillimisht u kujtuan se i përkisnin luftës së dytë botërore, vetëm foto apo ndërtesat,njerëzia e veshur shik të sollën pamjen e vitit 2015 në zemër të Evropës plakë në një stinë dimri ta sapofilluar me mjete lufte.Evropa kështu ka qenë gjithëkohës mospërfillëse ose tejet e shtirur dhe prandaj punësit kanë rrjedhur në këtë mënyrë.Shumë vende të kësaj Evropa përfshi Ballkanin ndodhen sot larg saj nga murret që ajo ka krijuar vetë.Murre të cilat ajo i ngriti me kujdes dhe po me kaq kujdesë i ruan.Këto murre, që c’praj fillimit të luftës së dytë botërore ende janë prezentë,hiqen diku e vendosen në tjatër vend të saj.Këtu e ka edhe faktin frika e saj që në zemër të kryeqëndrës së saj, sot të lëvizin tanket.Terrorizmi është prezent sot në botë,mirëpo ai nuk godet kurr ball për ball.Atëherë kur se pret dhe pas shpine terrorizmi godet.Shikoni pak rastet e terrorizmit të viteve ”˜70-80 si godiste dhe nga vinte .Prandaj frika e Evropës tregon dobësi të saj,kurrsesi forcë.
Pamje të tilla nga kryeqëndra e Evropës tregojnë më së miri se Evropa jonë e madhe ka frikë, madje është trembur e tëra e sikletosur deri në fund, ajo nuk është sulmuar ushtarakisht nga ndonjë shtet tjetër, por vetëm nga kamikaz të cilët ajo i ka pranuar bujarisht në gjirin e saj fillimisht si emigrantë dhe më tej si shtetas të saj.
Me një llaf labërishte Evropa është sulmuar nga shtetasit e saj.Përse Evropa është kaq e dobët dhe trembur kjo ka shumë arsye për tu shqyrtuar, por një gjë duhet kuptuar.Evropa pa Ballkanin ka mbetur si një trup pa krahun e djathtë të saj.Ballkani ka qenë historikisht mburoja nga stuhit e shekujve.
2. Tanket në zemër të Evropës tregojnë gjumin e Evropës përball terrorizmit.Franca goditet brenda një viti për të dytin herë.I kujt është faji mos vall i një shteti tjetër.Përse shteti francez e kërkon fajin tek forma e luftës si xhihadismi dhe jo tek vetja e saj që duhet të mbrohej dhe të merrte masa, që kur u goditën gazetarët e një reviste humoristike në Parisë.Dihet se xhihadistët prej vitesh kanë synuar dhe realizuar goditje të objektivave të Perëndimit dhe sidomos viktimizimi njerëzor me kamikaz duke e akuzuar këtë të fundit për armatimin e diktatorëve ose mbajtjen në këmbë të diktaturave në vendet e tyre duke ditur edhe faktin tjetër, që xhihadistët e sotëm shtrëmbërojnë doktrinën islame apo janë në papajtueshmërin me doktrinat e saj.Mirëpo përball këtij rreziku Evropa ka qenë shpesh liberale ose masat karshi tij kanë qenë foshnjarake.Viti 2015 u hap me përkujtesa dramatike që xhihadizmi ende përbën një kërcënim të rëndësishëm për sigurinë e shumicën e vendeve evropiane.
Sulmet që gjakosën rrugët e Paris(janar kundër zyravetë revistës Charlie Hebdo dhe sulmi në Kopenhagë (shkurt kundër lirisë e ngjarjes fjalës dhe një sinagogë fetare konfirmoi frikën që kishte qenë prej kohëshshprehur nga autoritetet në të gjithë kontinentin.Vdekja e Osama bin Laden dhe entuziazmi nga Pranvera Arabe,(shkruan Lorenzo Vidino, PhDDirector of the Programme on Extremism Center for Cyber and Homeland Security, George.Ëashington University, Ëashington DC,) kishte shkaktuar fillimisht shpreson se lufta kundër terrorizmit dhe trashëgimia e saj toksike kishtetë bëhet një gjë e së kaluarës.Megjithatë, gjatë dy viteve të funditka pasur një realizim trishtues se lëvizje globale xhihadist është asgjë, apo u zhduk.Përkundrazi, ajo ka përjetuar një rigjallërim në mbarë botën, duke përfshirë edhe në Evropë. Nuk ka tregues më domethënës i kësaj dinamike se mobilizimin e luftëtarëve të huaj evropiane për konfliktin në Siri dhe më pas në Irak,mobilizimi i xhihadistëve evropian në fushë betejat e huaja nuk është një fenomen i ri.Ajo daton në vitin 1980 (Afganistan),vazhdoi gjatëtë 1990 (Bosnja dhe Çeçenia), dhe u rrit rreth viteve 2000(Afganistan,Irak dhe Somali).Edhe kështu,numri i luftëtarëve evropian me bazë që kanë arriti në Siri dhe Irakun që nga viti 2011 është paprecedente.Mirëpo si reagoi kjo Evropë për këtë raste.Shqyrtimi që sjell Lorenzo Vidino, PhD Director është se:Autoritetet evropiane kanë reaguar në një shumëllojshmëri mënyra.Ndërsa qasjet ndryshojnë nga vendi në vend.
Mirëpo përse duhet mbajtur ngrehur alarmi kundër xhihadizmit.Në të njëjtën kohë motivet fetare luajnë një rol vendimtar.Lufta fetare në lindje ka vijuar prej shekujsh në atë rajon majde që kur u krye ndarja mes shitëve,alevitëve dhe synive.Shumica që bashkohen me grupeve xhihadiste janë nxitur nga një urrejtje të thellë për alavitëve dhe shiitëve në shikimin e përgjithshme dhe të shohim se çfarë ata e konsiderojnë luftimin e devijuar kundër sekteve (ndarjeve ) islamike një detyrë fetare.
Shteti islamik i qeverisur nga një interpretim i rreptë por dhe i gabuar i Sheriati në Siri dhe Irak ,ka ngallur entuziam tek xhihadistët me fitoret e tyrre. Kjo perspektivë në mesin e atyre që kanë përkrahur ideologjinë xhihadiste edhe për shkak të rëndësisë së veçantë të Sirisë në historinë islame dhe eskatologjisë.Shumë faktorë të tjerë që vijnë nga këto vende duhen arsyetuar dhe shikuar se xhihadizmi sot ka një precendet të ngulur në Siri në këtë shtet të copëtuar që prej katër vitesh vijonë lufta fetare për pushtet mes Assadit dhe synive opozitar dhe më tej krijimin e një minishteti islamik që ka terrorrzuar botën me vrasjet gjakatare.
A mos vallë ato shkëndija, që u ndezën tej përposh vendeve me fushat naftëmbajtëse të mos përcilleshin deri përtej Mesdheut, në territoret e Evropës plakë?
Nga janari i sulmit të parë përshkuan plot 11 muaj për të rigoditur në të njëjtin vend, por me një mënyrë tjetër terroriste.Përse Evropa sot, që nxjerr tanket e saj nuk mori masa duke forcuar kontrollet për emigrantët, që vijnga nga vendet e luftës?
Sa i cuditshëm është fakti që Evropa ngre murre e barriera për ballkanasit, që nuk i sjellin asaj rrezik sepse janë banorët e saj autoktonë dhe hap kufinjtë për emigrantët mes të cilëve ,luftëtarët e xhihadit kanë depërtuar deri në zemër të saj,madje duke u bërë edhe banorë rezident të kryeqendrës evropiane.Në rradhë të parë Evropa duhet ta shoh veten e saj,vendimet që merr dhe në një tejqyrë të shikojë mundësin që të integrojë Ballkanin shpejt si pjesë e saj duke mos e lënë të pakënaqur aq edhe duke mos e lënë pre të xhihadistëve apo rrymave fetare, që kërkojnë të penetrojnë në këto vende.