Nga Prof. dr. Lisen Bashkurti
Midis Lindjes dhe Perendimit te Evropes ndodhet nje popull i vogel. Eshte populli shqiptar. I njohur si nje prej popujve me te lashte autokton dhe autentik ne Evrope, shqiptaret vazhdojne te ruajne mrekullisht historine, gjuhen, kulturen dhe tiparet e tyre antropologjike ne kohet tona.
Te vendosur ne portalin midis Lindjes dhe Perendimit shqiptaret jane konsideruar nga disa “dalja e Lindjes drejt Perendimit” , ndersa nga disa te tjere jane konsideruar “hyrja e Perendimit drejt Lindjes”. E verteta eshte se shqiptaret jane jo pike ndarje, por pike bashkimi midis Lindjes e Perendimit.
Shqiptaret ishin ne kete hapsire gjeografike kur u nda Perandoria Romake e Lindjes ne ate te Perendimit. Vija e Teodosit ra mes permes shqiptareve, por nuk i ndau dot. Shqiptaret i mbijetuan ndarjes me te madhe politike te njerezimit.
Shqiptaret ishin ne kete hapsire gjeografike kur u nda Kisha Katolike nga Kisha Ortodokse. Ndarja e dy kishave kaloi m’u ne mes te shqiptareve, por nuk i ndau dot. Shqiptaret i mbijetuan ndarjes me te madhe te krishterimit.
Shqiptaret ishin ne kete hapsire gjeografike kur nisi dhe bitisi dyndja vale-vale e sllaveve barbare drejt Ballkanit. Ishte dyndja me e eger drejt qyteterimit Evropian. Shqiptaret i mbijetuan dyndjeve sllave dhe ndonese do humbnin mjaft troje dhe popullsi prej tyre, serish do mbijetonin mrekullisht, madje do i rimerrnin disa troje ne kohet moderne.
Shqiptaret ishin ne kete hapsire gjeografike kur Otomanet iu versulen Evropes. Hordhite Otomane e pushtuan kete toke, por nuk e poshteruan popullin shqiptar. Otomanet i tjetersuan pjeserisht edhe besimin fetar, por nuk i cenuan thelbin shpirteror shqiptareve te shenjte.
Shqiptaret ishin ne keto hapsira gjeografike kur shpertheu “Kriza Lindore” midis Rusise Cariste dhe Osmaneve ne vitet 1877-1878. U perplasen dy fuqite me te medha te kohes. Shqiptaret u bene shesh betejash te pafund te interesave imperiale dhe te nacionalizmave Ballkanike. “Nacertanie”, Megaliidea”, “Vorioepiri” dhe endrra te tjera nga Perendimi Latin iu sulen trojeve shqiptare , por shqiptaret mbijetuan serish.
Shqiptaret ishin ne kete hapsire gjeografike kur mes per mes Evropes ra “Perdja e Hekurt” qe rindau serish Lindjen dhe Perendimin mbas Luftes se Dyte Boterore. Nje mur u ngrit ne mes te Berlinit. Nje mur tjeter u ringrit midis shqiptareve. Por shqiptaret mbijetuan mrekullisht.
Dhe si nje magji e shekullit te 21-re, shqiptaret u ringriten akoma me te fuqishem mbi pirgun e gjakosur te shekujve dhe mbi rrenojat e trashegimise tragjike, duke tronditur Kombe te Medhenj e te vegjel te kohes.
Mbas luftrave Ballkanike, dy Luftrave Boterore dhe Luftes se Ftohte gjysem shekullore, Shqiptaret mbrojten shtetin e vjeter, Shqiperine dhe themeluan shtetin e ri, Kosoven. Jo vetem kaq. Shqiptaret krijuan dhe ruajten harmonine fetare e kulturore. Pra Shqiptaret i’u rikthyen vevetes dhe Evropes midis tramundanave te perplasjeve Lindje-Perendim.
Ne historine e njerezimit Shqiptaret kane hyre tanime si nje popull i vogel qe kane krijuar ura lidhje dhe jo ndarje midis civilizimeve, kane krijuar harmoni dhe jo urrejtje midis besimeve, kane krijuar paqe dhe jo luftra midis popujve, kane krijuar solidaritet dhe jo urrejtje midis kombeve, kane krijuar ringjallje dhe varrosje te vlerave.
Shqiptaret kane te drejte te jene krenar. Historia e tyre ka qene tragjike. E sotmja eshte sfidante. Por e ardhmja eshte e ndritur.
