Roger Scruton
Përktheu nga origjinali anglisht Elvis Zaimi
Jo të gjithë filozofët e moralit amerikanë janëkonsekuencialistë të ardhur në formën e mënyrës sëSinger. Është më e përhapur pra të jesh një“kontraktorialist” për të cilin moraliteti është njëbashkërendim ndërpersonal në mes të një bashkësienjërezish të cilët kanë koncepsione konkurruese “mbitë mirën”. Jutisifikimi që qëndron pas këtij pozicionimund të ketë në të vërtetë një element konsekuencialist, ai që mban për të vërtetë se tëmenduarit moralshëm vjen prejse në mëndje janë tëngulitura zakoni i respektit dhe mirëdashja si garantuestë sigurisë së përgjithshme. Por, në vetvete, moralitetikonsiston në caqet e pakalueshme në ushtrimin e tëdrejtave, “shtrëngesat në anë” të tyre për të përdorurnjë shprehje të Nozick, të cilat bëjnë që mirëkuptimime marrëveshje, më tepër sesa pasojat e kooercionit, tëjetë në themel të rendit shoqëror.Këto shtrëngesamorale në cak të të drejtave janë të rrënjosura në njësistem të drejtash dhe detyrash përrreth secilit individ, për ta mbrojtur atë nga koercioni i padrejtë, dhe mbiçdo individ janë të imponuara si një tërësi detyrimeshme anë të të cilave janë të mbrojtura të drejtat e tij.
Filozofia e tashme politike fillon me një pamje të tillëtë përgjithshme, porse shkon në një fazë të mëtejshme, duke eksploruar virtytet e një shteti vullnetmirë dhezakonisht duke e bërë drejtësinë sociale, disa herëlirinë, qëllimin e epërm të qeverisjes. Si për filozofinëmorale, ashtu edhe për atë politike, në mënyrën sesi atomësohen në akademi, instrumenti kritik ibashkërendimit shoqëror është sistemi i të drejtave dhedetyrave, virtytet që na motivojnë ne t’i bindemi atij, dhe mbështetja prej politikës që e bën bindjen tonëndaj tij të mundur dhe e cila koordinon projektet tonatë larmishme dhe të shumta. Rendi politik ështëpërplotësues i moralitetit duke hartuar një të drejtëpozitive e cila synon të garantojë liritë tona dhe tëkorrigjojë padrejtesitë e lindura nga të ushtruarit e vetësistemit në funksionim. Ligjet morale dhe e drejtapozitive janë të justifikuara njëra pas tjetrës nga teoriabstrakte, që kuptohen tërësisht me anë të autonomisëindividuale dhe lirive dhe të drejtave të prejardhuraprej saj. (vijon)
