Gjykata Kushtetuese i ka dhënë fund spekullimeve se në republikën tonë presidenti është thjesht një noter që nënshkruan emërimet e kryeministrit, kur vjen puna për të caktuar anëtarët e kabinetit qeveritare. Ky është konkluzioni i parë që mund të nxirret nga zbardhja këtë të premte e vendimit të plotë, që lidhet me mosdekretimin e Gent Cakajt në krye të Ministrisë për Europën dhe Punët e Jashtme ( Vendimin e plotë të Kushtetueses).
Ky vendim që arbitron mosmarrëveshjet institucionale mes presidentit Ilir Meta dhe kryeministrit Edi Rama, të cilat e lanë vendin për një kohë të gjatë pa ministër të jashtëm të emëruar, u dërguan në kushtetuese nga shefi i qeverisë.
Por duket se Kushtetuesja i jep profilit të kreut të shtetit më shumë kompetenca sesa imagjinonte Rama.
Ndonëse “Presidenti duhet të jetë neutral, prapëseprapë ai do të ketë kompetenca të rëndësishme për sa i përket emërimit dhe shkarkimit të ministrave, si dhe të një pjese të drejtuesve të organeve të tjera qendrore” thuhet në vendimin e zbardhur ku theksohet:” Presidenti nuk është i detyruar të emërojë personin që propozohet nga Kryeministri, megjithëse refuzimi është një fenomen i rrallë”.
Një tjetër pikë që zhbën konceptin e një presidenti që vetëm formalisht nënshkruan dekretet për ministrat gjendet gjithashtu në vendimin e zbardhur. Aty thuhet: “Zgjedhja e kushtetutëbërësit, duke e vendosur Presidentin ndërmjet dy institucioneve, Kryeministrit, nga njëra anë, si propozues dhe Kuvendit, nga ana tjetër, si përmbyllës i procesit, tregon se atij i është dhënë rol verifikues në këtë proces, me qëllim që të garantojë funksionimin korrekt të sistemit dhe mbrojtjen e interesave të përgjithshme të vendit, që të mënjanohet precedenti i pushtetit të drejtpërdrejtë të partive mbi Kuvendin dhe Presidentin”.
Por, kushtetuesja shkon edhe më tej kur interpreton konfliktin e dy viteve me parë edhe si një rast të veçantë, pasi aty bëhej fjalë për dekretimin e ministrit të Jashtëm, pra të një fushe ku kreu i shtetit ka kompetenca dhe detyrime më të mëdha se tek të tjerat.
“Dispozitat kushtetuese i njohin Presidentit rolin e përfaqësuesit më të lartë të shtetit në marrëdhëniet me jashtë, si dhe kompetenca specifike në fushën e politikës së jashtme. Gjykata vlerëson se këto dispozita ofrojnë bazë kushtetuese të mjaftueshme, mbi të cilën Presidenti vepron për vlerësimin e propozimit të Kryeministrit në procesin e emërimit të ministrit për Evropën dhe Punët e Jashtme.Kjo mënyrë interpretimi e këtyre dispozitave kushtetuese shërben që Presidenti të ushtrojë kompetencat specifike që ai ka në politikën e jashtme, duke siguruar edhe koherencën e nevojshme të kompetencave që i janë dhënë në planin vendas dhe ndërkombëtar” thuhet në vendimin e zbardhur.
Pra, ndonëse vëren se mos dekretimi i një kandidati të propozuar nga kryeministri që përfaqëson një shumicë të votuar nga zgjedhësit, nuk është një fenomen që ndodh shpesh, Gjykata Kushtetuese ka hedhur poshtë pretendimet politike që dëgjojmë prej dy vitesh se kur vjen punë për emërimin e ministrave kreu i shtetit është thjeshtë një noter.©Lapsi.al
