Pas kundërsulmit të Ukrainës në të gjithë verilindjen e vendit, udhëheqësi rus ka para vetes dy mundësi, ose të pranojë një humbje poshtëruese, ose të shtojë përpjekjet ushtarake nën shpresën për rezultate më të mira.
The Times raporton se analistë dhe ish drejtues ushtarakë, besojnë se lideri rus mund t’i drejtohet një edhe sulmeve me armë bërthamore në tentativë për të kthyer rezultatet e luftës.
Franz-Stefan Gady, një studiues në Institutin Ndërkombëtar për Studime Strategjike (IISS), tha se sa më shumë që ushtria e Ukrainës të ketë sukses, aq më i lartë është rreziku që Putin të urdhërojë sulmin me armë bërthamore.
Armët bërthamore taktike kanë një rendiment më të ulët se armët bërthamore “strategjike” të llojit të transportuara nga nëndetëset ruse. Ato zakonisht synojnë të shkatërrojnë objektivat e armikut në një zonë të caktuar pa shkaktuar shkatërrim të gjerë. Në varësi të rendimentit, një armë bërthamore taktike mund të shkatërrojë lehtësisht një zonë të madhësisë së një stadiumi futbolli, ndërsa një raketë strategjike e lëshuar nga një nëndetëse, kapanone raketash me bazë tokësore ose lëshues të lëvizshëm mund të shkatërrojë një qytet.Nëse Putin dëshiron të përshkallëzojë luftën në nivelin bërthamor, gjeneralët e tij do t’i paraqesin atij një sërë opsionesh që variojnë në varësi të ashpërsisë së sulmeve.
Megjithatë, edhe me kompetencat e tij presidenciale, Putini nuk mund të urdhërojë i vetëm një sulm bërthamor. Besohet se ka gjithsej tre çantat bërthamore, duke formuar një “sistem me kyçje të trefishtë” që kërkon rreth 20 minuta për t’u kryer. Putin ka një prej tyre, megjithëse përmban një sistem kodesh dhe jo një çelës bërthamor. Kodi i dërgohet ministrit të mbrojtjes së Rusisë dhe më pas të dy kodet e tyre i dërgohen shefit të shtabit të përgjithshëm, aktualisht gjeneralit Valery Gerasimov. Besohet se kur Gerasimov të ketë tre grupet e kodeve, ai mund të ekzekutojë urdhrat.
Nga opsionet më pak të këqija, Gady tha në një nga opsionet më pak të këqija është që Rusia të mund të vendosë të shpërthejë një armë taktike bërthamore mbi Detin e Zi për të ndalur “vrullin e Ukrainës”.
Ai tha se kjo do të shihej si një demonstrim se Rusia do të ishte e gatshme të përdorte armë bërthamore.
Një veprim i tillë do të alarmonte gjithashtu aleancën e NATO-s, megjithëse është e pasigurt se cila do të ishte përgjigja e saj. Putini mund të vendosë se është një rrezik që ia vlen të ndërmerret për të shpëtuar fytyrën. Një armë bërthamore taktike me rendiment të ulët mund të përdoret gjithashtu për të goditur një objektiv në tokë, ndoshta një instalim ushtarak. Ajo do të kishte ende të njëjtat efekte si Hiroshima – të tilla si rrezatimi vdekjeprurës që do të shkaktonte dëmtime afatgjata shëndetësore për të mbijetuarit – por në një shkallë shumë më të vogël.
Nga opsionet më pak të këqija, Gady tha se Rusia mund të vendosë të shpërthejë një armë taktike bërthamore mbi Detin e Zi “për të ndalur vrullin e Ukrainës”. Ai tha se kjo do të shihej si një “demonstrim se Rusia do të ishte e gatshme të përdorte armë bërthamore”.
Një veprim i tillë do të alarmonte gjithashtu aleancën e NATO-s, megjithëse është e pasigurt se cila do të ishte përgjigja e aleancës. Putini mund të vendosë se është një rrezik që ia vlen të ndërmerret për të shpëtuar reputacionin e tij. Një armë bërthamore taktike me rendiment të ulët mund të përdoret gjithashtu për të goditur një objektiv në tokë.
Ajo do të kishte gjithsesi të njëjtat efekte si Hiroshima, të tilla si rrezatimi vdekjeprurës që do të shkaktonte dëmtime afatgjata shëndetësore për të mbijetuarit, por në një shkallë shumë më të vogël.
Edhe pse Gady tha se ai e gjykoi se rreziku është ende “mjaft i ulët”, Rusia ka mjaft kapacitete të goditjes me rreze të gjatë për të shkatërruar qytete të tilla si Kharkivi dhe Kievi nëse dëshiron.
Një sulm në atë shkallë do të sillte me siguri një përgjigje nga NATO.
Një mënyrë alternative për të “ndëshkuar” ukrainasit mund të jetë “armatimi” i termocentralit bërthamor të Zaporizhzhya të Ukrainës ose infrastrukturës tjetër kritike, sipas Hamish de Bretton-Gordon, një ekspert në luftën kimike.
Ai tha se duke hedhur në erë termocentralin me një sulm me raketa konvencionale, rezultati do të ishte “gjashtë herë më i keq se Çernobili”.
“Doktrina sovjetike i lejon komandantët të përdorin armë taktike për të parandaluar humbjen, gjë që duket gjithnjë e më e mundshme,” tha ai.
Ai beson se Putini është i bindur se edhe nëse do të përdorte një armë bërthamore taktike, NATO nuk do të hakmerrej me forcën e saj bërthamore.
Që Putini të vendosë armë bërthamore sipas doktrinës ruse, ai duhet të besojë – ose të pretendojë se beson – se ekziston një kërcënim për ekzistencën e shtetit rus. Pavel Podvig, një nga ekspertët kryesorë në botë për forcat bërthamore ruse, tha se zyrtarët rusë kishin theksuar vazhdimisht se do të ndiqnin me përpikëri doktrinën.
“Një vendim i Kremlinit nëse do t’i vendosë ato do të ndikohej nga mënyra se si komuniteti më i gjerë ndërkombëtar e percepton mundësinë e përdorimit të armëve bërthamore.
Nëse pranohet përgjithësisht se çdo përdorim i armëve bërthamore është i papranueshëm, atëherë do të ishte e vështirë për Kremlinin ta justifikonte atë. Sidomos pasi kjo nuk do të ndryshonte situatën ushtarake”, shtoi ai.
(BalkanWeb)
