Arsyeja pse kemi ankth në jetë dhe dëshira si të krijojm siguri?
Nga Prof. Dr. Dr. Halil Krasniqi, experte i shëndetësisë
Këto sjellje më poshtë, i dhurojnë njerëzve siguri jetësore
Pavarësisht nga sistemet përgjithësisht të besueshme të sigurimeve shoqërore, frika është një fenomen e cila e përcjell labilitetin e disa njerëzve por që në kohën e fundit është përhapur në shoqërinë tonë. Njerëzit kanë frikë nga situatat jetësore dhe gjëra shumë të ndryshme psikosociale. Disa shqetësohen për rënien në shtresën sociale të pa lakmueshme, të tjerë kanë frikë nga humbja e njerëzve të dashur dhe të tjerë kanë një ndjenjë të paqartë ankthi që nuk mund të gjurmohet, që nuk mund të spjegohet në një shkak specifik. Por qe është në brendësin shpirtërore dhe të atakuarit i shkakton frikë të prezencës së tij në jetë dhe shoqeri.
Unë do të ju përshkruaj arsyet e mjaftueshme për të marrë masa kundër ankthit dhe për të parë se çfarë u jep njerëzve siguri në jetë. Këto sjellje të mëposhtme ndihmojnë për të larguar dhe mos të menduar për frikën e pa spjeguar dhe për të gjetur më shumë siguri në jetë.
Familja dhe miqtë
Familja dhe miqtë janë parajsa dhe rrjeti i sigurisë sociale të një personi. Të jesh në gjendje t’i drejtohesh dikujt me besimin me të plotë për ndihmë morale apo materiale kur ke shqetësime dhe probleme, është një kundërhelm efektiv ndaj ankthit. Sidomos kur arsyet e frikës nuk janë qartësisht të prekshme, shpesh ndihmon të flasim për to dhe të shkëmbeni biseda kultivuese. Anëtarët e familjes dhe miqtë nuk duhet domosdoshmërisht të ofrojnë zgjidhje, por ata thjesht duhet të jenë aty, në mjedisin, në prezencën, në përkrahjen tuaj. Njohuria se nuk jeni vetëm me problemet tuaja, por se mund të mbështeteni te mirëkuptimi dhe dashuria e njerëzve rreth teje, të dhuron një ndjenjë të fortë sigurie, një ndjenjë të sigurtë shpirtërore.
Një mbulim sigurimi
Një kulm sigurimi nga prindërit, nga mbikqyrësi, nga njerëzit e fortë dhe të besuar, nga organet shtetërore, luan rol të rëndësishëm në jetëgjatësi dhe lumturi. Njerëzit pëlqejnë të mbrohen në rast urgjence. Çdo formë e pasigurisë shkakton shqetësim dhe frikë që ulin ndjeshëm cilësinë dhe kvalitetin e jetës. Mbulimi individual i sigurimit mund ta kundërshtojë këtë. Mbi të gjitha, sigurimi i përgjegjësisë personale është i rëndësishëm për shumicën e njerëzve. Nëse ata lëndojnë të tjerët ose shkaktojnë dëme në pronë, kjo mund të nënkuptojë lehtësisht shkatërrim financiar. Prandaj, mbrojtja nga sigurimet, qofte shtëtërore, shëndetësore, organizatave të ndryshme, ofron siguri dhe redukton ankthin.
Shtrirja e kërkesës individuale të sigurimit varet nga nevoja individuale për siguri. Disa kanë nevojë vetëm për sigurimin e përmbajtjes shtëpiake për t’u ndjerë të sigurt, të tjerë nuk mund të bëjnë pa aftësi të kufizuara, mbrojtje ligjore dhe sigurim të jetës. Vlerësimi i nevojave individuale dhe gjetja e sigurimit të duhur është një detyrë e vlefshme në luftën kundër ankthit.
Një detyrë apo obligim i lire në jetë
Shumë njerëz kanë frikë nga parëndësia, kontributi personal dhe humbja e kuptimit të jetës. Ata mund ta shijojnë jetën e tyre vetëm kur kanë një qëllim, nje obligim në jetë dhe kur ndihen të nevojshëm. Nga njëra anë, kjo mund të jetë puna. Nga njëra anë, kjo sjell paratë që janë të nevojshme për një jetë të sigurt dhe të përmbushur.
Nga ana tjetër, ofron mundësinë për të realizuar veten, për të ngjitur shkallët e karrierës dhe për të përmbushur ëndrrat e veta. Gjithashtu është e mundur të gjesh përmbushje personale në punën vullnetare, në një obligim njerëzor, kontribut, social, natyror etj. Hulumtimet tregojnë se njerëzit ndihen më të sigurt sa më fort të ankorohet vendi i tyre në shoqëri dhe aq më i madh është kontributi që ata japin në atë shoqëri.
Një plan individual pensioni siguri për pleqërinë
Si rregull, pleqëria shoqërohet me frikëra të shumta. Njerëzit pyesin vehten dhe partnerin e jetës, nëse do të ruajnë standardin e tyre të jetesës dhe do të qëndrojnë të shëndetshëm. Kjo është arsyeja pse këta njerëz përpiqen të bëhen aktivë gajtë tërë kohës dhe të marrin masat më të mëdha të mundshme të sigurisë.
Një plan individual pensioni, ndihmon për të siguruar që ka para të mjaftueshme në dispozicion për standardin tij të jetesës në pleqëri. Përveç kësaj, disa politika sigurimi mund të sigurojnë që kujdesi të ofrohet në rast sëmundjeje dhe që anëtarët e familjes të mos mbingarkohen. Sa më mirë të kenë parashikuar, kujdesur njerëzit për pleqërinë dhe sa më me besueshmëri të ketë funksionuar plani i tyre, aq më të sigurtë ndihen ata në tanishmën dhe më vonë.
Një gjumë i shëndetshëm
Studimet tregojnë qartë se gjumi i shëndetshëm është një antidot efikas ndaj ankthit. Kushdo që nuk ka fjetur mjaftueshëm nuk mund të përqendrohet, ndihet shpejt i mbingarkuar dhe nuk mund të përballojë mirë detyrat e përditshme. Kjo rezulton në frika, të tilla si shqetësimi i kolapsit ose të pamundësisë për të përfunduar detyrat e nevojshme.
Një ritëm i shëndetshëm i gjumit ndihmon për të luftuar këto frikëra në mënyrë të synuar dhe për të pasur energji të mjaftueshme në dispozicion për të zotëruar jetën e përditshme. Kjo është e dobishme si drejtpërdrejt në detyrat e përditshme ashtu edhe si mbështetje për të ardhmen, në mënyrë që shëndeti të ruhet në afat të gjatë. Pra, nëse flini mirë dhe rregullisht, do të luftoni më rrallë me ankthin. Nëse humbasni ritmin e jetës, gjumin e rregullt natën dhe aktivitetin fizik ditën, atherë ndiheni të sëmuar dhe jo efikas.
Siguria nga Pandemitë dhe lufta.
Katastrofat natyrale dhe ato artificiale mund të vijn pa na pyetur fare. Lufta ka përgjegjës fizik. Te gjitha këto fatkeqësi mund të na kaplojn por ne nuk mund ti ndryshojm, sepse vijn nga përgjegjesia e të tjerëve. Detyra dhe obligimi i cdo personi është, të mbrohet, të gjejë mënyrën më të përshtatshë për tu ruajtur nga këto fatkeqësi. Njeriu mund të ndryshon vetëm atë qe e ka ne dispozicion, vehten dhe sjelljet e veta. Por jo të tjerët dhe dëshirat e të tjerëve. Mundësit personale janë të kufizuara. Nëse ne me kohë kujdesemi dhe planifikojm sigurin tonë personale, ate do ta kemi edhe në kohërat e vështira të jetës.
