Celulari (ose telefoni celular) është një nga inovacionet më të rëndësishme teknologjike në historinë moderne, duke revolucionarizuar mënyrën se si ne komunikojmë.
Historia e celularëve përfshin disa faza zhvillimi dhe përparime teknologjike.
Para se të shpikësh telefonin celular, ishin krijuar telefonat tradicionalë dhe sistemi i telekomunikacionit përmes linjave fikse. Mirëpo, këto sisteme ishin të kufizuara në lidhje dhe lëvizshmëri.
Ideja e telefonit të parë celular u zhvillua në vitet 1940. Në vitin 1947, inxhinierët e kompanisë “Bell Labs” në Shtetet e Bashkuara dhanë idenë se telefonat mund të ishin portativë dhe të përdornin teknologjinë radio për komunikim.
Zhvillimi i prototipit
Në vitin 1973, inxhinieri Martin Cooper, nga “Motorola”, bëri telefonat e parë mobile. Ai bëri thirrje nga një telefon celular të quajtur Motorola DynaTAC 8000X, i cili peshoi rreth 2.5 kg dhe kishte një jetëgjatësi të kufizuar me bateri.
Martin Cooper me telefonin Motorola DynaTAC 8000X
Shkëmbimi i Informacionit dhe Standardizimi
Në vitet 1980, pas testimeve dhe zhvillimeve të shumta, rrjete të para celulare filluan të shfaqeshin në Shtetet e Bashkuara dhe Europë. NMT (Nordic Mobile Telephone) dhe AMPS (Advanced Mobile Phone System) ishin disa nga standardet e para të komunikimit celular.
Në vitet 1990, përdorimi i telefonave celularë u rrit ndjeshëm. Kjo rritje u mundësua nga përmirësimi i teknologjisë, duke e bërë më të lehtë dhe më të përballueshëm blerjen e telefonave.
Teknologjia GSM
Sistemi GSM (Global System for Mobile Communications) u prezantua në vitin 1991. Ky ishte një ndihmë e madhe për zhvillimin e telefonave celularë, duke rritur kapacitetin dhe cilësinë e shërbimeve celulare dhe duke mundësuar komunikimin ndërkombëtar.
Smartphone-t dhe inovacioni
Me kalimin në shekullin XXI, telefonat celularë kaluan në një tjetër nivel duke u transformuar në smartphone. Me shfaqjen e “iPhone” në vitin 2007 nga “Apple”, koncepti i telefonit celular u ndryshua rrënjësisht me hyrjen e ekranit me prekje, aplikacioneve dhe funksioneve të reja.
Sot, telefonat celularë janë bërë të pandashëm në jetën tonë për komunikim, argëtim, punë dhe shumë funksione të tjera. Teknologjia 5G ka filluar të implementohet, duke ofruar shpejtësi më të shpejta dhe lidhje më të qëndrueshme.
Të gjitha këto zhvillime tregojnë se si telefoni celular ka evoluuar nga një prototip i thjeshtë në një mjet të domosdoshëm për jetën e përditshme. Ai vazhdon të luajë një rol qendror në komunikim, argëtim dhe produktivitet, duke bërë që bota të jetë më e lidhur se kurrë./ Pështatur nga CNA
