Duke kujtuar qëllimet dhe parimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara dhe instrumenteve të tjera ndërkombëtare, përfshirë Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut,
Duke pranuar se të gjithë anëtarët e familjes njerëzore duhet te gëzojnë dinjitetin njerëzor dhe të drejta te barabarta e të patjetërsueshme dhe se këto të drejta përfaqësojnë një parim të domosdoshëm të ruajtjes së lirisë, drejtësisë dhe paqes në mbarë botën,
Duke synuar ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare dhe të vendosur për të kaluar në gjenerata të njëpasnjëshme një trashëgimi të paçmuar të një bote pa luftë,
Duke siguruar pranimin e parimeve dhe institucionin e metodave, forca e armatosur nuk duhet të përdoret, përveç në përputhje me kufizimet e parashikuara nga e drejta ndërkombëtare,
Duke riafirmuar besimin në të drejtat themelore të njeriut, në dinjitetin dhe vlerën e personit njerëzor, në të drejtat e barabarta të burrave dhe grave, promovimin e përparimit shoqëror dhe standardeve më të mira të jetës për njerëzit dhe brezat e ardhshëm dhe nevojën për të lehtësuar bashkëjetesën paqësore midis Fetë, besimet dhe etnicitetet e botës;
Duke pranuar se parimi i të drejtave të barabarta dhe vetëvendosja e popujve përbën një kontribut të rëndësishëm në të drejtën bashkëkohore ndërkombëtare dhe se zbatimi i tij efektiv është i një rëndësie parësore,
Duke pasur parasysh angazhimin universal të feve të botës në promovimin e bashkëjetesës paqësore, tolerancës dhe respektit të ndërsjellë, dhe frymën e përbashkët që përshkon të gjitha shkrimet e shenjta fetare dhe tekste të shenjta,
Duke pasur parasysh barazinë sovrane të shteteve, dhe Të bindur se masat gjyqësore dhe të tjera forma të zgjidhjes së mosmarrëveshjeve mund të zëvendësojnë sundimin e luftës me sundimin e ligjit.
Thirrje shtetit, shteteve…
Të vendosë kushte nën të cilat drejtësia dhe respekti për detyrimet që dalin nga e drejta ndërkombëtare mund të mbahen:
Në përputhje me frymën e përbashkët që përshkon të gjitha shkrimet e shenjta fetare dhe rregullat e së drejtës ndërkombëtare duke përfshirë të drejtat themelore të garantuara,
Të ndërmarrin për të ndjekur penalisht dhe sanksionuar veprime brutale dhe sistematike të dhunës të ndërmarra në emër të fesë.
Për të sjellë çarmatimin gradual të armëve të shkatërrimit në masë dhe të armëve që mund të shkaktojnë vuajtje të përhapura dhe të panevojshme dhe armë të papajtueshme me të drejtën ndërkombëtare humanitare.
Nënshkruesit e Deklaratës aktuale kërkojnë që të bëhen të gjitha përpjekjet në mënyrë që kjo Deklaratë të miratohet dhe të respektohet nga të gjitha shtetet.
Neni 1 – Ndalimi i kërcënimit ose përdorimit të forcës
1. Shtetet duhet të riafirmojnë solemnisht se nuk e përdorin forcën në të gjitha rrethanat, përveç rastit kur lejohet nga e drejta ndërkombëtare dhe duhet ta dënojnë agresionin si një krim ndërkombëtar.
2. Shtetet duhet të përmbahen në marrëdhëniet e tyre ndërkombëtare nga kërcënimi ose përdorimi i forcës ushtarake kundër integritetit territorial ose pavarësisë politike të çdo shteti, ose në ndonjë mënyrë tjetër në kundërshtim me qëllimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara ose të së drejtës ndërkombëtare në përgjithësi.
3. Shtetet duhet të ndalojnë çdo veprim apo kërcënim të dhunës, pavarësisht nga motivet ose qëllimet e tij, që ndodhin për avancimin e një axhende kriminale individuale ose kolektive.
4. Shtetet duhet të heqin dorë nga ndërhyrja në konfliktet e brendshme të shteteve të tjera.
Neni 2 – Potenciali i luftës
1. Shtetet duhet të bashkëpunojnë me qëllimin e reduktimit gradual global të prodhimit të armatimeve.
2. Shtetet nuk duhet të prodhojnë, asistojnë, inkurajojnë ose nxisin; Prodhimin e armëve të shkatërrimit në masë, ndër të tjera, armëve kimike, biologjike dhe bërthamore, ose armëve të shkaktuara, që mund të shkaktojnë vuajtje pa dallim ose të përhapur dhe të panevojshëm, ose armë të papërputhshme me të drejtën ndërkombëtare humanitare.
3. Shtetet duhet të marrin masa për të siguruar që armët ekzistuese të shkatërrimit në masë, armët që mund të shkaktojnë vuajtje të përhapura dhe të panevojshme dhe armë të papajtueshme me të drejtën humanitare ndërkombëtare, gradualisht të çmontohen ose shkatërrohen.
Shtetet duhet të bashkëpunojnë në çarmatimin dhe zvogëlimin e rezervave të armëve, në mënyrë ideale nën mbikëqyrjen ndërkombëtare. Objektet e prodhimit të armëve të çaktivizuara duhet të riprodhohen, në mënyrë që ata të mund të shërbejnë për qëllime që janë të dobishme për njerëzimin në përgjithësi.
4. Shtetet duhet të përpiqen për të reduktuar ushtritë e tepërta dhe bazat ushtarake.
5. Shtetet duhet të bashkëpunojnë për të zvogëluar gradualisht tregtinë e armëve dhe të përpiqen të zvogëlojnë rrjedhën e armëve të vogla tek aktorët jo-shtetërorë.
Neni 3 – Marrëdhëniet miqësore dhe ndalimi i akteve të agresionit
1. Në përputhje me Rezolutën 2625 (XXV) të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, Shtetet duhet të zhvillojnë marrëdhënie miqësore duke u bazuar në respektimin e parimit të të drejtave të barabarta dhe vetëvendosjes së popujve dhe duhet të marrin masat e duhura për të forcuar paqen universale.
2. Shtetet kanë detyrën të përmbahen nga çdo veprim i dhunshëm që privon popujt nga të drejtat e tyre për vetëvendosje.
3. Shtetet duhet të dënojnë okupimin e paligjshëm të territorit që rezulton nga kërcënimi ose përdorimi i forcës në një mënyrë që është në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare.
4. Shtetet duhet të promovojnë llogaridhënien, duke përfshirë hetimin e shkeljeve të pretenduara të së drejtës ndërkombëtare, në veçanti shkelje të rëndë të Konventave të Gjenevës dhe Protokolleve të tyre shtesë, dhe duhet të marrin masa për të siguruar që shtetet, qytetarët dhe korporatat nuk kontribuojnë në kryerjen e shkeljeve E së drejtës ndërkombëtare.
5. Shtetet duhet të dënojnë dhe duhet të kriminalizojnë në ligjin e tyre të brendshëm planifikimin, përgatitjen, inicimin ose ekzekutimin nga një person në një pozitë efektive për të ushtruar kontrollin ose për të drejtuar veprimin politik ose ushtarak të një shteti Akt i agresionit i cili, me karakterin, peshën dhe shkallën e tij, përbën një shkelje të dukshme të së drejtës ndërkombëtare, duke përbërë kështu një krim të agresionit.
6. Shtetet duhet të përmbahen ne lejimin e territoreve të tyre në dispozicion të aktorëve të tjerë, qofshin Shtetet apo ndryshe, për t’u angazhuar në forcat e armatosura kundër një shteti të tretë.
7. Shtetet duhet të kenë parasysh parimin e barazisë sovrane të shteteve dhe duhet të kërkojnë të konsultohen me të gjitha shtetet e tjera, në bazë të respektit reciprok, për çështjet që mund të lidhen me to, me qëllim të zgjidhjes dhe parandalimit të mosmarrëveshjeve që mund të lindin. Kjo dispozitë duhet të zbatohet pa cenuar ligjin për të drejtat e njeriut dhe dinjitetin njerëzor.
Neni 4 – Kufijtë e shtetit
1. Në përputhje me Rezolutën 2625 (XXV) të Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, çdo shtet ka për detyrë të përmbahet në marrëdhëniet e tij ndërkombëtare nga forma ushtarake, politike, ekonomike ose ndonjë formë tjetër e detyrimit që synon integritetin territorial ose pavarësinë politike të cilitdo shtet, ose në ndonjë mënyrë tjetër në kundërshtim me qëllimet e Kombeve të Bashkuara.
Kjo nuk paragjykon rastet kur format e tilla të shtrëngimit mund të zbatohen në mënyrë të ligjshme, ndër të tjera, për të nxitur shtetet të ndërpresin veprimet e gabuara ndërkombëtare ose kur të sanksionohen nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara.
2. Çdo shtet ka për detyrë të përmbahet nga kërcënimi ose përdorimi i forcës për të shkelur kufijtë ekzistues të njohur ndërkombëtarisht të një shteti tjetër, ose si një mjet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërkombëtare, duke përfshirë mosmarrëveshjet territoriale dhe kufitare, në një mënyrë që nuk përputhet me të drejtën ndërkombëtare.
3. Çdo shtet ka për detyrë të përmbahet nga çdo veprim i nxitjes, planifikimit, përgatitjes, fillimit ose kryerjes së një akti agresioni nga një shtet, një grup shtetesh, një organizatë shtetesh ose një grupi të armatosur ose nga ndonjë shtet i huaj ose i jashtëm Njësi, kundër sovranitetit, pavarësisë politike dhe integritetit territorial të çdo shteti.
Neni 5 – Vetëvendosja
1. Detyrimi i çdo shteti që të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës kundër integritetit territorial ose pavarësisë politike të çdo shteti tjetër përfshin detyrën për të mos angazhuar në ndonjë veprim që do të rezultonte në shpërbërjen e ndonjë shteti ose do të detyronte ndarjen Ose aneksimit të ndonjë njësie territoriale nga ai shtet.
2. Duke iu nënshtruar të drejtës për vetëvendosje të popujve, shtetet nuk do të angazhohen në ndonjë ndërhyrje që kërkon të ndajë ose të ndajë një shtet në një mënyrë që është në kundërshtim me rregullat e së drejtës ndërkombëtare.
3. Çdo shtet ka për detyrë të përmbahet nga njohja e parakohshme e një njësie ekonomike që ka pretenduar të shkëputet nga një shtet tjetër, deri në atë kohë kur njësia e fundit ka zhvilluar atributet, kapacitetet dhe legjitimitetin e nevojshëm për të funksionuar si shtet.
4. Në varësi të dispozitave të këtij neni, shtetet duhet të inkurajojnë shtet-kombe të identifikueshëm që janë ndarë nga faktorë të jashtëm ose historikë të gjatë për t’u angazhuar në bashkëpunim dhe dialog.
Shtetet duhet të sigurojnë që popujt e ndarë të kenë të drejtën e tyre për vetëvendosje, duke përfshirë ndër të tjera masa që mund të rezultojnë në një qeveri të unifikuar.
5. Duhet të dënohet çdo sistem politik në të cilin pushteti ushtrohet në përjetësi nga një individ ose regjim që përbën një mohim të dukshëm të së drejtës për vetëvendosje.
Neni 6 – Zgjidhja e mosmarrëveshjeve
1. Shtetet duhet të njohin detyrimin për të zgjidhur mosmarrëveshjet e tyre ndërkombëtare përmes mjeteve paqësore duke përfshirë referimin në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, organet e tjera gjyqësore, aranzhimet gjyqësore rajonale, ose nëpërmjet arbitrazhit, ndërmjetësimit, pajtimit ose formave të tjera të zgjidhjes alternative të mosmarrëveshjeve dhe në ato Një mënyrë që paqja dhe siguria ndërkombëtare të mos rrezikohen. Shtetet duhet të bëjnë çdo gjykim ose vendim të arritur nga një organ gjyqësor në mirëbesim.
2. Të gjitha shtetet inkurajohen të pranojnë juridiksionin e detyrueshëm të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, në përputhje me nenin 36 paragrafi 2 të Statutit të Gjykatës, pa rezerva, si një mjet për të siguruar që mosmarrëveshjet të zgjidhen në mënyrë paqësore dhe në përputhje Me të drejtën ndërkombëtare.
Neni 7 – E drejta për vetëmbrojtje
1. Asgjë në këtë Deklaratë nuk duhet të interpretohet në mënyrë që të dëmtojë të drejtën e natyrshme për mbrojtje individuale ose kolektive nëse ndodh një sulm i armatosur kundër Shtetit, deri në kohën kur Këshilli i Sigurimit ka marrë masa për ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.
2. Masat e marra nga shtetet në ushtrimin e të drejtës së tyre për vetëmbrojtje duhet të raportohen menjëherë në Këshillin e Sigurimit dhe nuk duhet të ndikojnë në asnjë mënyrë autoritetin dhe përgjegjësinë e Këshillit të Sigurimit sipas Kartës së Kombeve të Bashkuara për të marrë, në çdo kohë , Një veprim i tillë që ai e gjykon të nevojshëm për të ruajtur ose rivendosur paqen dhe sigurinë ndërkombëtare.
Neni 8 – Liria e fesë
1. Shtetet duhet të bashkohen për të forcuar përpjekjet ndërkombëtare për të nxitur një dialog global për promovimin e kulturës së tolerancës dhe paqes në të gjitha nivelet, bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut dhe diversitetin e feve dhe besimeve.
2. Shtetet duhet të aktivizojnë dhe të marrin pjesë në sisteme apostafat për të zbatuar dhe mbrojtur të drejtat themelore të njeriut, duke eliminuar diskriminimin në bazë të fesë ose besimit dhe duhet të përmbahen dhe të ndalojnë përdorimin e fesë nga qeveritë, grupet apo individët me qëllim që të justifikojnë ose të nxisin aktet e dhunës kundër të tjerëve. Këto sisteme duhet të përfshijnë, ndër të tjera, mekanizmat gjyqësorë.
3. Shtetet duhet të nxisin lirinë fetare, duke u lejuar pjesëtarëve të bashkësive fetare të ushtrojnë fenë e tyre, qoftë publikisht ose privatisht, dhe duke mbrojtur vendet e adhurimit dhe vendet fetare, varrezat dhe vendet e shenjta.
Neni 9 – Feja, identiteti etnik dhe paqja
1. Shtetet duhet të angazhohen në konsultime multilaterale për të trajtuar situatat ku dallimet që i atribuohen fesë ose përkatësisë etnike përbëjnë kërcënim për paqen, në mënyrë që të ndërmerren veprime të nevojshme përmirësuese dhe të identifikohen shkaqet rrënjësore të një situate që shkakton tension midis grupeve të ndryshme fetare ose etnike, Në mënyrë që të miratohen masat e nevojshme për të nxitur mirëkuptimin e ndërsjelltë ndërmjet grupeve në fjalë.
2. Shtetet duhet të marrin masa për të siguruar që besimi fetar ose identiteti etnik të mos shfrytëzohen si pretekst për aktet bruto dhe sistematike të dhunës. Në rrethanat kur individët ose grupet kryejnë ose ndihmojnë në veprime të tilla në emër të fesë së tyre, shtetet duhet të marrin masat adekuate që çojnë në ndjekjen penale dhe dënimin e veprimtarive të tilla.
3. Duke njohur kërcënimin për bashkëjetesën paqësore që mund të shkaktojë ekstremizmin e dhunshëm fetar, shtetet duhet të zbatojnë në mirëbesim masat ligjore kundër individëve ose grupeve që përpiqen të kryejnë ose të ndihmojnë në aktet brutale dhe sistematike të dhunës në emër të fesë. Masat e tilla duhet, në raste ekstreme, të përfshijnë ndalimin e grupeve të besimit – duke përfshirë sektet apo kultet – që kryejnë aktet e dhunës kundër integritetit territorial dhe pavarësisë politike të çdo shteti.
Neni 10 – Përhapja e kulturës së paqes
1. Shtetet duhet të njohin dhe të angazhohen me grupe dhe organizata që kërkojnë të çojnë më tej shkakun e paqes si një lëvizje globale. Shtetet duhet të lehtësojnë grupe të tilla në aktivitetet e tyre për ngritjen e vetëdijes, duke përfshirë dhënien e shkollimit në të drejtat e njeriut dhe studimet e paqes, siç parashikohet, ndër të tjera, në Deklaratën Universale të të Drejtave të Njeriut dhe në Deklaratën e Kombeve të Bashkuara mbi Kulturën e Paqes.
2. Shtetet duhet ta pranojnë që, për të ruajtur një kulturë të qëndrueshme paqësore, duhet të krijohen ndërgjegjësim publik për nevojën dhe vlerën e paqes. Në këtë drejtim, shtetet inkurajohen të lehtësojnë aktivitete, përkujtime dhe iniciativa që angazhojnë ndërgjegjen publike me paqen, duke përfshirë ngritjen e monumenteve të paqes si një alternativë ndaj monumenteve të luftës.
3. Krerët e shteteve dhe krerët e qeverive duhet të pranojnë se ata janë të vendosur mirë për të inkurajuar një kulturë të paqes dhe duhet të veprojnë për të mbështetur këtë deklaratë për të sjellë ndërprerjen e luftës.
4. Shtetet duhet të promovojnë një kulturë të paqes duke përfshirë sigurimin e kushteve në të cilat –
(A) qytetarët janë në gjendje të marrin pjesë në çështjet politike të shtetit si të barabartë pavarësisht nga dallimet fetare ose etnike;
(B) mirëmbahet një media e lirë e cila lejon që ankesat të transmetohen dhe të adresohen;
(C) edukimi ofrohet për të promovuar respektin dhe mirëkuptimin e ndërsjellë midis grupeve të ndryshme fetare, besimtare dhe etnike;
(D) të realizohet e drejta për zhvillimin e popujve, duke përfshirë arritjen e qëllimeve të zhvillimit të qëndrueshëm të OKB-së; dhe
(E) mirëqenia e të gjitha llojeve njerëzore me pjesëmarrjen e grave dhe burrave për të siguruar bashkëjetesën paqësore midis kombeve, shteteve dhe popujve.
Me shume informacion ne:
