Nga Prof. Dr. Lisen Bashkurti
Si sot nente vjet me pare, me 17 shkurt 2008 u shpall pavaresia e Kosoves. Kjo date do mbetet perjete ne kujtesen e mbare popullit shqiptare si nje hap tjeter i avancuar, mbas atij te shpalljes se pavaresise te Shqiperise ne nentor 1912, drejt realizimit te projektit te Rilindjes Kombetare Shqiptare.
Dite festimesh…
Ne Kosove, Shqiperi, Maqedoni, Mal te Zi, Presheve, ne mbare diasporen e vjeter dhe emigracionin e ri rreth 15 milione shqiptare sot festojne me legjitimitet dhe krenari per Kosoven e pavarur.
Ne kete dite historike kombetare mirenjohja me e thelle shkon per popullin martir te Kosoves qe per me shume se 100 vjet u perball me regjimin kolonial Serb, pa u dorezuar dhe pa hequr dore asnjehere per arritjen e lirise dhe pavaresise.
Ne menyre te vecante nderimi me i larte shkon per ata qe dhane jeten me pushke e pene, me dije dhe sakrifica sublime. Kujtimi i tyre do ndricoje nder shekuj rrugen e Shqiptareve per aspiratat legjitime Kombetare.
Ne kete dite, mbare Shqiptaret nderojne dhe u shprehin mirenjohje te thelle Aleateve te Medhenj Perendimore, ShBA, NATO, BE per mbeshtetjen maksimale per arritjen e Kosoves se pavarur.
Kjo dite eshte jo vetem mirenjohje per Aleatet e medhenj te lartpermendur, por edhe zotim per nje miqesi te perjeteshme te Kosoves e popullit te saj me ShBA, NATO dhe BE.
Arritjet e Kosoves ne keto nente vjet jane te pamohueshme nga askush brenda dhe jashte saj. Me arritjet e saj te ketyre nente viteve, Kosova deshmon se pavaresia e saj ka qene dhe mbetet plotesisht e merituar. Kosov tregon cdo dite se eshte modeli nje shteti demokratik te sukseshem. Rruga e saj mbetet e pakthyeshme.
Dite reflektimesh
17 shkurti eshte edhe dite reflektimesh serioze per Kosoven dhe Shtetin e saj. Natyrisht ne dite festash nuk ka vend per analiza te thella. Por, padyshim ka vend per refleksione serioze qe pervjetoret e ardhshem ta gjejne Kosoven me te realizuar dhe popullin e saj me te lumtur.
1.Te ruhet uniteti politik
Uniteti politik ka qene guri i themelit ne keshtjellen e Kosoves se pavarur. Ky gure themeltare lypet te ruhet i pacenuar me cdo cmim dhe sakrifice. Uniteti nuk ruhet pa dedikimin e te gjithe aktoreve dhe faktoreve te shoqerise Kosovare. Uniteti nuk ruhet me protagonizma dhe diferencime. Uniteti ruhet me gjitheperfshirje, me respekt per kontributin e te gjitheve, me tolerance, mirekuptim dhe perkushtim per qytetaret e Kosoves dhe per Aleatet e tyre kudo ne bote.
2. Te ruhet kohezioni social
Kosova perbehet nga nje shoqeri demokratike dhe multietnike. Kjo shoqeri ka nevoje te investohet vazhdimisht per ruajtjen e kohezionit te saj social dhe multietnik. Kohezioni social dhe multietnik eshte deshmuar i suksesshem deri tani. Por, kjo arritje madhore kercenohet nga projekte te rrezikshme sic eshte asociacioni i komunave me shumice Serbe. Ky kercenim lypet te menjanohet me durim dhe mencuri, me profesionalitet dhe diplomaci.
3. Te arrihet zhvillim i qendrueshem ekonomik
Kosova, pavaresia, uniteti politik dhe kohezioni social e multietnik i saj kane nevoje per arritjen e nje zhvillimi te qendrueshem ekonomik. Kjo sfide eshte serioze ne nje kohe dhe mjedis krizash ekonomiko-financiare ne mbare eurozonen ku ben pjese edhe ekonomia Kosovare. Kosova ka nevoje per me shume ekonomi dhe me pak politike.
4. Te forcohet shteti ligjor
Themelet e Kosoves se pavarur ngrihen mbi shtetin ligjor, qeverine e vogel, lirine dhe te drejtat e njeriut dhe ekonomine e tregut te lire. Keto baza juridike kerkojne respekt per kushtetuten dhe ligjin, per forcimin e institucioneve demokratike, per rritjen e kapaciteteve administrative ligje-zbatuese dhe me prioritet forcimin e pavaresise, integritetit dhe profesionalitetit te sistemit te drejtesise.
5. Politike te jashtme dhe diplomaci me efikatese
Kosova e pavarur eshte njohur nga tre Fuqi te Medha dhe 110 shtete antare te OKB. Gjithashtu, Kosova ka progresuar ne politiken me fqinjet, ka hedhur hapa te mencur ne rrugen e normalizimit te marredhenieve me Serbine, ka shenuar perparime drejt integrimit rajonal dhe Europian.
Por, gjithsesi hyrja e Kosoves plotesisht ne sistemin dhe ne marredheniet nderkombetare ngelet nje sfide e veshtire afatgjate. Perballja me kete sfide lype nje politike te jashtme te bazuar ne nje strategji me te qarte dhe afatgjate, kerkon prioritete me te percaktuara dhe ne dinamike, nje diplomaci me proaktive dhe profesionale.
Epilogu
Si sot nente vjet me pare Kosova u shpall shtet i pavarur dhe sovran, demokratik dhe multietnik. Arritjet e deritanishme e bejne Kosoven projekt te suksesshem, ne nje rruge te drejte e te parikthyeshme.