Të enjten, më 21.05.2020, Kuvendi miratoi projekt-rezolutën për vlerësimin e veprimtarisë vjetore të Komisionerit për të Drejtën e Informimit, me notë maksimale.
Shprehim shqetësimin tonë, se ky vlerësim kaloi pa debat efektiv në Komisionin e Cështjeve Ligjore (si autor i projektrezolutës), pa u ftuar media, gazetarë, aktivistë dhe organizatat e shoqërisë civile, aktorët më të interesuar dhe më të prekur nga mungesa e transparencës së institucioneve publike.
E drejta për informim është një e drejtë Kushtetuese, nga ku nis mbrojtja e të gjitha të drejtave të tjera Kushtetuese. Pa informacion nuk ka transparencë dhe pa transparencë nuk ka llogaridhënie.
Zyra e Komisionerit ka rol kyc për të trajtuar ankesat kundër institucioneve shtetërore, të cilët nuk japin informacion publik dhe nuk bëjnë transparente punën e tyre. Ne, aktorët më aktivë në kërkim të transparencës, shprehim shqetësimin tonë për sjelljen e Kuvendit që e trajton rregullisht këtë cështje si të jetë rutinë dhe e dorës së fundit.
Shprehim keqardhje që Komisioni për Cështjet Ligjore dhe të Drejtat e Njeriut, edhe këtë vit nuk mori masa sic vepron për cështje me rëndësi, për të siguruar pjesëmarrje të shoqerisë civile dhe gazetarëve, që disponojnë fakte dhe analiza studimore lidhur me zbatimin e ligjit për të drejtën e informimit. Shoqëria civile dhe gazetarët janë një zë serioz oponence që ndihmon deputetët të reflektojnë mbi gjendjen reale dhe për të adresuar shqetësimin e vërtetë të subjekteve.
Shprehim zemërim, kur shohim se si deputetët e Kuvendit injorojnë debatin si me publikun e interesuar edhe mes tyre, të cilët e kanë kufizuar misionin e deputetit në funksionin e një Noteri Publik, që certifikon cdo akt që i paraqitet mbi tavolinë.
Shprehim indinjatën tonë që i vetmi deputet, i cili kërkoi të ngrinte pyetje thelbësore për këtë cështje me rëndësi kushtetuese, kërkohet të procedohet me masë disiplinore për faktin se i ndërpreu fjalën Komisionerit. Po i njëjti Kuvend, i painteresuar për vlerën e procedurave parlamentare të konsultimit publik, i pa interesuar për debat real, shfaq papritur interes të lartë për shkelje të procedurave parlamentare nga i vetmi deputet, Z. Ralf Gjoni, i cili, në rrethanat e injorimit të shoqërisë civile dhe debatit të shëndoshë demokratik, ngriti zërin lidhur me:
- Raportet e organizatave të shoqërisë civile që dëshmojë për regres të transparencës së organeve publike, duke nxjerrë në pah probleme serioze edhe në punën e Komisionerit, ndryshe nga sa raporton kjo zyrë;
- Një numër të lartë të padive në gjykatën administrative, të ngritur nga gazetarët dhe aktivistët, përfshirë edhe ata për mbrojtjen e teatrit, kundër institucioneve jotransparente dhe vetë Komisionerit;
- Një protestë (e para e këtij lloji) para zyrës së Komisionerit, nga aktivistët për mbrojtjen e teatrit.
Me këtë Deklaratë i bëjmë thirrje Kuvendit dhe faktorit ndërkombëtar, të kthejnë kokën nga zëri alternativ i shoqërisë civile për të vlerësuar cështje të rëndësishme dhe të mos marrin për bazë vetëm burimet vetëvlerësuese të zyrave të shtetit si Komisioneri për të Drejtën e Informimit apo Shërbimi i Monitorimit të Institucioneve të Pavarura në Kuvend, që janë potencialisht të kompromentuara dhe rrjedhin nga procese jo transparente dhe në shkelje të procedurave e parimeve të një shteti demokratik.
RES PUBLICA
CIVIL RIGHT DEFENDERS
ALEANCA PËR MBROJTJEN E TEATRIT
NISMA THURJE
KËSHILLI SHQIPTAR I MEDIAS
BIRN
QENDRA FAKTOJE
ECOALBANIA
CITIZENS CHANEL
SHOQATA E ORNITOLOGËVE SHQIPTARË “AOS”
ECO PARTNERS
GRUPI ATA
LINDITA CELA, gazetare OCCRP
OLA MITRE, gazetare
ARTAN RAMA, gazetar
