Nga Alfons ÇUPAJ
E shihja gjithmonë, sa herë më duhej të kaloja asaj rruge, të cilën e bëja thuajse çdo ditë. Ditët e ngrysura nuk ja zbehnin asnjëherë buzëqeshjen në fytyrë. Ishte aty edhe kur temperatura shënonte 40 gradë dhe rrezet binin pingul. Megjithëse vapa e tmerrshme e kishte bërë ujë në djersë dhe nuk kishte ku t’a fshihte kokën nga rrezet përcëlluese të diellit, ajo sërish të buzëqeshte me ëmbëlsi, sapo i afroheshe tavolinës së improvizuar anës rrugës.
Nuk largohej kurrë. E gjeje aty gjithmonë, në diell, në shi, në verë, në dimër, për Krishtlindje, për Bajram, natën e Vitit të Ri apo edhe në gusht. Ajo grua, rreth 60 vjeçe, nuk e njeh pushimin, apo festat në ngrohtësinë e familjes. Aty siguron kafshatën e bukës për familjen e saj.
Netet e gjata të dimrit e gjen po aty. Megjithëse e ngrirë nga i ftohti, buzëqeshja e saj e ëmbël duket sikur shkrin çdo lloj akulli, erërat e ftohta të duken si flladi i fresket i verës në pikun e vapës përcëlluese. Është magjia dhe ngrohtësia e fjalëve të saj që shuan edhe rrymat më të ftohta siberiane në netët e zbehta, të gjata dhe pus të errëta të dimrit të akullt. Vuajtjen që kalon gjithë ditën, pa ngrënë, pa pirë, në të ftohtë, në të nxehtë, e vetme, strukur anës rrugës nuk e shfaq asnjëherë.
Qëndron aty në qoshen e saj, duke lutur Zotin që dikush nga mijëra kalimtarët që kalojnë çdo ditë të bleje diçka. Sado herët që mendon se je zgjuar në mëngjes, është e sigurtë që atë do ta gjesh duke sistemuar artikujt e paktë të saj, (kryesisht cigare, orbit, facoleta, ndonjë stilolaps dhe fletore) dhe nëse je duke ecur me nxitim për të shkuar në shtëpi orët e vona të natës, atë do e gjesh sërish aty duke mbledhur artikujt e saj.
Ndalem shpesh herë në çadrën e saj. Edhe kur nuk kam nevojë të blej diçka, sërish nuk largohem duarbosh. Nuk do largohesh kurrë pa marrë të paktën 10 falenderime, si dhe buzëqeshjen e saj të ëmbël. Të këputet shpirti nga dhimbja, kur e sheh se si e këput gjumi nga lodhja atë zonjë të nderuar. Në netët vonë, shpesh herë duhet t’a trazosh me një të kollitur nga ai gjumë vuajtjesh, pasi mendon se është më me vlerë të blesh diçka. Edhe gurit do t’i dhimbsej kur sheh se si ikën koka sa majtas sa djadhtas.
Atë ditë mund t’a kuptoje lehtë se diçka nuk shkonte. Tavolina e saj, të cilën isha mësuar t’a shihja sipas një rendi të caktuar, ishte gjysëm e përmbysur. Kishte vetëm gjysmën e artikujve që mbante zakonisht. Kuptova se diçka kishte shkuar keq. Afrohem, e përshëndes, dhe porosis diçka për të blerë. Ndërkohë që qëndruam për pak kohë në heshtje, sikur t’a dinte që doja t’a pyesja për diçka, më tha.
– Më morën mallin të uruarit.
Megjithëse rënkonte herë pas herë, sërish buzëqeshte dhe përgjigjej më ëmbëlsi.
-Po pse merrën me mua të gjorën?
Nuk kanë faj policët e shkretë, ehhh, dikush i ka urdhëruar. Por prapë, pse të merrën me një plakë. Të paktën tavolinën të mos m’a dëmtonin, tha me gjysmë zëri.
Nuk dija çfarë të thoja. Edhe pse i kishin marrë mallin me të cilin mban familjen nuk tha një fjalë të keqe për ta. Vetëm persëriste herë pas here “të uruarit”. Me dhimbsej, por nuk kisha mundësi t’i ofroja asnjë zgjidhje.
E vetmja gjë që munda të bëja, ishte blerja edhe e disa artikujve të tjerë, edhe pse nuk më duheshin. Sa shumë shitës të tillë ambulantë që ka Tirana dhe gjithë Shqipëria. Sigurisht, janë të gjithë dinjitozë sepse punojnë me punë të ndershme.
Ndaj, përsa kohë shteti nuk është i aftë t’u ofrojë një mundësi punësimi më të mirë, t’i lërë të vazhdojnë aktivitetin e tyre. Sa shumë gjëra ka për të bërë para se t’i bllokoje jo më shumë se 10 mijë lekë mall një qytetari të varfër.