Bota jonë ka probleme të mëdha dhe problemet globale kërkojnë përgjigje globale. Por a kërkohet një autoritet i vetëm dhe i unifikuar, një qeveri botërore, për t’i zgjidhur ato? Nëse po, është kjo edhe e realizueshme?
Margaret MacMillan, kryetare e Engelsberg në histori dhe çështje ndërkombëtare në LSE, në një shkrim të saj në prestigjiozen “The Guardian” teksa ka renditur ndër vite përgjigjet globale ndaj çështjeve të caktuara, për fshirë dhe luftrat apo sëmundjet, tashmë flet për koronavirusin.
Akademikja amerikane Anne-Marie Slaughter, të cilën ajo ka përfshirë në këtë shkrim, thotë se qeverisja botërore përfshin shumë më tepër sesa institucionet formale. Ajo ekziston në rrjetet e trashura të agjencive speciale dhe grupeve të interesit nga forcat e policisë deri te OJQ-të bamirëse që veprojnë përtej dhe pavarësisht nga kufijtë. Pavarësisht nëse ata po luftojnë krimin, menaxhojnë flukset ndërkombëtare të kapitalit apo ndihmojnë refugjatët, rrjete të tilla po mbështesin një rend global, madje po përhapin vlera dhe norma të përbashkëta.
Por a do të na inkurajojë Covid-19 që ta bëjmë përgjigjen globale edhe më të fortë? Katastrofat e mëdha të së kaluarës na bënë të mendojmë ndryshe. Pandemia ka nxjerrë në pah dobësitë, për shembull në zinxhirët e furnizimit, dhe ka përkeqësuar pabarazitë. Kombet e botës janë përdorur shumë shpesh për të fajësuar njëri-tjetrin dhe shpërndarja e vaksinave në vendet më të varfra ka qenë e ngadaltë. Megjithatë, pati një përpjekje mbresëlënëse ndërkombëtare për të zhvilluar dhe administruar vaksina.
Cilat janë mësimet që duhet të nxjerrim?
Më mirë ta bëjmë shpejt përgjigjen globale, sepse përballemi me më shumë pandemi, më shumë turbulenca globale dhe mbi të gjitha, kërcënimin ekzistencial të ndryshimeve klimatike.
“Pengesat padyshim janë të mëdha. Kombet sfidojnë opinionin botëror. Rivalitetet rajonale kërcënojnë të kalojnë në luftë. Udhëheqësit e fuqishëm veprojnë sikur nuk ka të nesërme, duke lënë dëme afatgjata. Donald Trump tradhtoi dhe ofendoi aleatët. Britania vazhdon të tjetërsojë fqinjët dhe partnerët më të mëdhenj tregtarë.
Duhet të jesh optimist për momentin për të besuar në një qeveri botërore të ndërtuar mbi bashkëpunimin dhe vlerat e përbashkëta. Nëse Hobs dhe pasuesit e tij kanë të drejtë, një gjendje anarkie midis kombeve është gjithçka për të cilën mund të shpresojmë. Apo e ardhmja mban një nga ato modele të tjera? Një koncert i Fuqive të Mëdha, apo diçka tjetër? Menduam se epoka e perandorive kishte mbaruar; ndoshta ka qenë thjesht duke pushuar”, shkruan Margaret MacMillan.
Top Channel