Nga Enriko Ceko
Disa ditë më parë Edi Rama, kryeministri i Shqipërisë, deklaroi se qeveria do të fillojë së shpejti një paketë financimi me kredi dhe grante për nënsektorin e agroturizmit, duke u bërë thirrje shqiptarëve që të zgjedhin me më shumë leverdi qendrimin në vend, se sa emigrimin.
Në këtë program parashikohet që të kombinohen kreditë me normë të ulët interesi me grantet, për të synuar nxitjen e investimeve në këtë nënsektor me rëndësi për ekonominë shqiptare dhe specifikisht në ndihmë të tregut dhe veprimtarisë së hoteleri – turizmit, duke mbështetur edhe krhimin e atyre emigrantëve që duan të investojnë në vendin e tyre.
Sipas njoftimit zyrtar nga ana e qeverisë, “detajet e programit të ri të mbështetjes financiare për agroturizmin pritet të shpallen së shpejti dhe se ky program do të ofrojë mundësi të reja për ata që dëshirojnë të investojnë në agroturizëm, duke kombinuar kredi me kushte të favorshme dhe grante për të mbështetur zhvillimin e këtij sektori”.
Edhe më parë ka patur inciativa të tilla, që në një farë mënyre kanë qenë të suksesëshme dhe në një farë mënyre kanë dështuar.
Për shembull, inciativa e mbjelljes së 20 milionë pemëve frutore, vreshta dhe arrore, mbështetja me shumën deri në 5.000 Euro për ata që duan të investojnë në përmirësimin e kushteve të banimit në shtëpitë që duan t’u kthejnë në bujtina, garancia sovrane e ofruar nga qeveria për të mbështetur investimet në bujqësi, duke lehtësuar kreditimin për fermerët dhe agropërpunuesit.
Mendoj se ky vendim për të ofruar grante dhe kredi të buta për agroturizmin dhe bujqësinë mund të jetë një hap pozitiv për zhvillimin e këtyre sektorëve në Shqipëri. Megjithatë, suksesi i një politike të tillë varet nga disa faktorë kyç:
Argumente pro:
- Nxitja e investimeve rurale: Kombinimi i granteve dhe kredive të buta mund të ndihmojë fermerët dhe sipërmarrësit ruralë të financojnë projekte që përmirësojnë infrastrukturën dhe shërbimet në zonat rurale.
- Rikthimi i emigrantëve: Ofertat financiare për emigrantët mund të jenë tërheqëse dhe të kontribuojnë në kthimin e tyre, duke sjellë kapital dhe përvojë të re në vend.
- Diversifikimi i të ardhurave: Agroturizmi ndihmon fermerët të diversifikojnë të ardhurat përtej bujqësisë tradicionale, duke u dhënë mundësi të përfitojnë nga turizmi.
- Zhvillimi i qëndrueshëm: Mbështetja financiare mund të ndihmojë në zhvillimin e agroturizmit të qëndrueshëm, duke ruajtur traditat dhe peizazhin rural.
Sfida dhe rreziqe:
- Zbatimi i programit: Shpërndarja e fondeve duhet të jetë transparente dhe e drejtë. Keqmenaxhimi apo favorizimi politik mund të dëmtojë besimin në skemë.
- Kosto e lartë për buxhetin shtetëror: Grante dhe kredi të buta kërkojnë një angazhim të madh financiar nga qeveria, që mund të jetë sfidues për një vend me burime të kufizuara.
- Mungesa e infrastrukturës: Pa investime në infrastrukturë (rrugë, energji, internet), zhvillimi i agroturizmit mund të jetë i kufizuar.
- Kapacitetet e kufizuara të fermerëve: Jo të gjithë fermerët apo sipërmarrësit kanë njohuritë e nevojshme për të menaxhuar një biznes agroturistik.
Çfarë mund të përmirësohet?
- Edukimi dhe trajnimi: Mbështetja financiare duhet të shoqërohet me trajnime për menaxhimin e agroturizmit dhe marketingun.
- Mbështetje teknike: Qeveria duhet të ofrojë asistencë teknike për përgatitjen e projekteve të qëndrueshme.
- Monitorimi dhe raportimi: Duhet një sistem i qartë monitorimi për të siguruar që fondet të përdoren siç duhet dhe të japin rezultatet e pritshme.
Nëse programi zbatohet në mënyrë të drejtë dhe të qëndrueshme, mund të jetë një mjet efektiv për të zhvilluar agroturizmin dhe për të fuqizuar sektorin e bujqësisë në Shqipëri. Megjithatë, për të pasur një ndikim të qëndrueshëm, është e rëndësishme që politikat të jenë të mbështetura nga reforma të tjera strukturore.
