Spekulimet se Donald Trump mund të pezullohet janë ringjallur nga akuzat e reja, se ai ka paguar hua për gratë me të cilat dyshohet se ka pasur marrëdhënie.
Duke dalë në krye paralelisht me hetimin për ndërhyrjen e Rusisë në zgjedhjet e fundit, akuzat në fjalë po dalin nga gjykimi i ish-avokatit të tij, Michael Cohen. Këto akuza ndoshta mund të meritonin ndjekjen e sistemit të drejtësisë penale, nëse Trump nuk do të ishte presidenti në detyrë.
Teksa studiuesit ligjorë sugjerojnë se ai nuk mund të ndiqet penalisht gjatë presidencës së tij, mënyra e vetme për të cilën ai mund të hiqet nga detyra do të ishte me anë të shkarkimit (impeachment, shkruan BBC.
Por, si ndodh kjo? Dhe saktësisht, kush ka pasur të njëjtin fat ndër presidentët e SHBA në të kaluarën? Përgjigja mund t’ju habisë …
Çfarë është gjithsesi fajësimi, siç quhet ndryshe procedura e shkarkimit?
Në këtë kontekst, të “fajësosh” do të thotë të bësh akuza në Kongres që do të përbëjnë bazën për një gjykim.
Kushtetuta e SHBA.-së thotë se një president “do të hiqet nga detyra për fajësimin dhe dënimin e tradhtisë, ryshfetit ose krime të tjera të larta apo kundërvajtje”.
Procesi i fajësimit duhet të fillojë nga Dhoma e Përfaqësuesve dhe vetëm duhet të kalojë një shumicë e thjeshtë. Gjyqi do të mbahet në Senat.
Por këtu, pra në Senat, një votim prej dy të tretash është i nevojshëm për largimin e presidentit – dhe ky moment nuk është arritur kurrë në historinë e Amerikës.
Kush ka qenë në fakt i fajësuar deri më sot?
Pavarësisht se është kërcënuar në raste të shumta, vetëm dy presidentë janë hedhur në procedurë fajësimi (impeachment).
Më së fundi, Bill Clinton – presidenti i 42-të i Shteteve të Bashkuara – u gjet i akuzuar për shkak të dëshmive të rreme përpara një jurie të madhe dhe pengim të drejtësisë, pasi ai gënjeu për natyrën e marrëdhënieve të tij me Monica Lewinsky dhe më pas u dyshua se i kërkoi ish-stazhieres që të gënjejë për këtë.
Kongresi votoi 228 në 206 në favor të presidentit Clinton për akuzën e parë dhe 221-212 për të dytën. Duhet të theksohet se, në dhjetor të vitit 1998 kur u votua për shkarkim, vlerësimi popullor i Presidentit Clinton ishte 72%.
Sidoqoftë, kur rasti Clinton arriti në Senat në vitin 1999, nuk mori mbështetjen e dy të tretave që duhej për të kaluar. Si pjesë e analizës, BBC komentonte në atë kohë, se republikanët “në padurimin e tyre për të rrëzuar presidentin, kurrë nuk ndaluan të mendojnë nëse akuzat mund të provohen përtej dyshimit të arsyeshëm”.
Presidenti i dytë i shkarkuar?! Le ta themi që në fillim: Nuk ishte Richard Nixon!
Në fakt, i vetmi president tjetër i akuzuar ishte Andrew Johnson, i cili shërbeu për katër vjet në krye të Amerikës.
Ai u pezullua nga Shtëpia në 1868. Votimi erdhi vetëm 11 ditë pasi ai u hoq nga Edwin Stanton, sekretari i tij i luftës – një njeri që nuk pajtohej me politikat e tij.
Paralelet midis shkarkimit të z. Stanton dhe atij të drejtorit të FBI-së, James Comey, një njeri i cili thuhet se nuk pajtohej me z. Trump, nuk kanë kaluar pa u vënë re në shtypin amerikan.
Ndryshe nga Z. Clinton, megjithatë, mbijetesa e zotit Johnson ishte në sajë të një votimi të ngushtë: dy të tretat e votave u humbën vetëm me një votë, falë një numri republikanësh.
Më vonë, senatori i Iowa, James Grimes shpjegoi: “Nuk mund të pajtohem që të shkatërroj punën harmonike të Kushtetutës, për hir të heqjes së një presidenti të papranueshëm”.
Pra, a mund të fajësohet zoti Trump?
Në teori po. Ai teknikisht mund të akuzohej për shkelje të betimit të tij për të “ruajtur dhe mbrojtur” kushtetutën amerikane.
Në praktikë, megjithatë, kjo gjë është shumë më pak e mundshme.
Siç thekson gazetari i BBC-së në Amerikën e Veriut, Anthony Zurcher, “nëse kjo do të ishte një Dhomë Përfaqësuesish e kontrolluar nga Demokratët, nenet e fajësisë do të përfshiheshin në procesin e hartimit”.
Fakti është që ata nuk janë shumicë në Kongres. Republikanët kontrollojnë si Kongresin, ashtu edhe Senatin.
Shumica dërrmuese e republikanëve kanë mbetur besnikë ndaj Presidentit Trump dhe pozitat e tij janë shumë të qëndrueshme, sipas Qendrës Kërkimore Pew, këtë muaj.
Sigurisht, ekzistojnë përjashtime të dukshme, siç është senatori republikan John McCain, i cili i krahasoi skandalet që rrethojnë presidentin ndaj krizës së Watergate.
Ndërkohë që disa politikanë republikanë do të përpiqen të tejkalojnë turbulencat që do të krijojë kjo situatë, të tjerët që qëndrojnë në zgjedhjet afatmesme në nëntor do të pyesin veten nëse do të dëmtojnë shanset e tyre, duke e pranuar zotin Trump si lider të tyre.
Së fundmi: si e shmangu Presidenti Nixon shkarkimin?
Ai bëri atë që çdo njeri i ndjeshëm bën kur e di se batica është kthyer kundër tij… u largua vetë!/ BBC-në shqip nga Javanews.
l.h/ dita
