Nga Kliton Nesturi
Popujt e vegjël gjithnjë nxjerrin poetë. Sado e vogël të jetë popullsia, ajo sërish e përjeton jetën mes gëzimeve dhe dhimbjeve, të bukurës dhe tragjikes, traditës dhe perspektivës. Duke qenë një popull i tillë, i vogël dhe ne hapësirë, por me histori, drama dhe tradita të mëdha, te shqiptarët vazhdimisht poezia është parë si një shpërthim i domosdoshëm për të rrëfyer e për të reflektuar. Vetëm nëpërmjet kësaj dukuria, mund të shpjegohet numri i madh i poetëve shqiptarë, sidomos në këtë çerekshekullin e fundit.
Në të gjithë këtë atmosferë, mes vorbullës së emrave dhe botimeve, padyshim që janë dalluar dhe vazhdojnë të dallohen poetë të vërtetë, krijimtaria e tyre preston që të lërë gjurmë në letërsinë shqipe. Nukështë as çështje brezah, as çështje moshe apo gjinie. Letërsia është çështje kontributesh reale.
Para pak kohësh, pata fatin të lexoja vëllimin poetik “Qenia nuk banon këtu”, të Sibel Halimit. Qysh në krye të herës, të them me plot gojën se jam shumë i kënaqur që kam lexuar poezitëe botuar në këtë libër me kopertinë të thjeshtë. Nëpër faqet e këtij libri, çdo lexues, ashtu sikurse unë, ndeshet e përjeton poezi të vërteta, që rrokin tema të mprehta, të shkruara nga një intelektuale e vërtetë ku reflektohet, jeta, dhimbja dhe revolta për paradokset qëpështillen tash sa kohë në jetën shqiptare. Pikërisht, kështu e shoh unë shtratin dhe tryezën e poezive të tua, të clat kanë lindur nga djepi i historisë dhe traditave shqiptare. Pikërisht ky autoktonitet është edhe boshti i krijimtarisë së Sibel Halimit. Nga ana tjetër, stili dhe gjuha e përdorur në to, u jep këtyre poezive trajtën moderne. Në librin “Qenia nuk banon këtu”, mjaft poezi shenjohen vetvetiu për artin dhe mjeshtëinë që ato kanë. Gjithashtu, pasuria gjuhësor që autorja përdor është e admirueshme, dhe kësisoj them se ky libër, dashur pa dashur, jep edhe një kontribut gjuhësor. E vetmja vërejtje që kam, në këtë pikë, është përdorimi, në disa raste i fjalëve të huaja, të cilat edhe pse janë ndoshta pjesë e së folurës së përditëshme, nuk kanë vend në letërsi. Përdorimi i tyre nuk e bën kurrësesi poezinë që të quhet “urbane”. Gjuha shqipe, e sidomos dialekti geg, ka një pasuri të madhe leksikore. Sibel Halimi jeton në një trevë shumë të pasur gjuhësore, me fjalë që edhe nëse kanë mbetur nga tradita, ruajnë freskinë dhe modernitetin, ndaj ajo duhet vetëm që t’i qëmtojë e t’i përdorë ato.
Mama
E thjeshtë duket jeta
Në kërkim të engjujve mashtrues
Herët në natën e vonë
Sjelljet e tua të parreshtura
Nuk gjenden mama
Në kërkim të së vërtetës
Të bën të qeshësh e të qash
Mama lëri… ktheju vetes
Mulliri i kohës, bluan pa nda
Jetpje jetën tënd
Mama – “kafsha” ime primitive…
(M)Burr(avec)
Burrat e këtij vendi kor janë
Zëri i tyre buçet dhomave ku nanat fëmijtë n’gji i
Mbajnë
Burrat e këtij vendi i thonë vetes të tillë
Ulur i thurin ditirambe seksit të vet
Gratë ndër shtëpi
Etikën mbulojnë me çarçaf
Burrat e këtij vendi politikën peng e mbajnë
Ne pushtuam këmishat e tyre bilur
I përcollëm si të ishte përshëndetja e fundit
Burrat tanë pushtuan ndjenja e kënaqësi
Si në harem jetojnë
Ne mbetemi vargje
Klithma e vajit nën çati
Burrat tanë pushtuan fjalën
Klithmat e vajit ia falim ne
Burrat nuk qajnë por këndojnë
Të ligësht nuk janë si ne
Burrat janë koka
Ne qafa
Ata u nisën… ikën
Iceberg kemi per t’u dalë.
AT-dhe
Të duash atdheun s’do të thotë
Të luftosh për të
Të duash atdheun është dhembje
Shtangim duar e këmbësh
Atdheun ta duash s’do të thotë ta pohosh dashurinë
Ta duash atdheun s’do të thotë të mos jesh
korruptuar
Atdheun ta duash s’do të thotë të vdesësh për të
Ta duash atdheun s’do t’i thotë t’i dalësh zot
Atdheun ta duash s’do të thotë t’i kthesh shpinën e
të vuash
Të duash atdheun s’do të thotë të jetosh me heronjtë
pjellë e historisë
Atdheun ta duash është t’i rrish gatitu kur tjerët
dezertojnë
Kur me krimin je sy më sy
Kur qytetit përpiqesh t’i japësh dashuri
Atdheun e do kur ngadhnjen mbi trupin e tij.
E patjetërsueshme
Humbas në krahtë e tu
E vogël s’ndjehem
Vij tek ti
Nuk shkrihem
Dashuri me ty bëj
Humbi në vete, jo në ty
Trupin ta fal
E jotja s’jam
E vetes.
Poezia e Sibel Halimit është një poezi e angazhuar, një poezi sociale, një britmë për emancipim, rebelimi ndaj hipokrizisë dhe fallsitetit, paradokseve që shoqërojnë jetën e kombeve të vegjël, si i yni. Sibel Halimi nuk është autorja e vetme që rebelohet dhe sfidon realitetin. SI ajo ka edhe mjaft të tjerë, që po qëndojnë denjësisht në letërsinë shqipe. Me shumë vëmendje i lexova edhe parathëniet dhe pasthëniet. Jam dakord me shumë fjalë të shkruara aty. Ajo që nuk bie dakord me ta, është sistemi i krahasimit. Pa përmendur emra, unë mendoj, se poezitë e tua nuk mund të krahasohen me askënd. Ato janë të mprehta, të thella, tërësisht shpërthime vullkanore e gjurmëlënëse. Mendoj se Sibel Halimi po krijon një stil sajin, një poezi sajën, shumë karkateristike, të cilën unë do ta kisha quajtur POEZIA SIBEL, e cila shumë shpejt do të jetë një pikë referimi. Si shumë autorë shqiptarë, edhe Sibel Halimi, vuan nga ngërçi i gjuhës dhe i leximit. Gjuha shqipe ka shumë pak lexues, ndaj është e domosdoshme që ajo, me poezinë e saj duhet të komunikoj edhe në gjuhë të tjera, duke rrekur sa më shumë lexues.
