Home Gjeo-Ekonomia The Economist: Izraeli përballet me zgjedhje të vështira në betejën për Gazën

The Economist: Izraeli përballet me zgjedhje të vështira në betejën për Gazën

Ushtritë mund të luftojnë për të ndjekur një qëllim të vetëm lufte pa dalë jashtë kursit të tyre. Izraeli po ndjek katër prej tyre dhe ato ushtrojnë presion mbi njëri-tjetrin.

Mbrojtja izraelite ka nisur që më 28 tetor atë që kryeministri izraelit, Benyamin Netanyahu, e quajti fazën e dytë të luftës – pushtimin tokësor të Gazës. Ai paralajmëroi se kjo fazë do të jetë “e vështirë dhe e gjatë” dhe ka të drejtë. Udhëheqësit e Izraelit do të duhet vazhdimisht të balancojnë këto katër objektiva konkurrues. Përpjekja më e fortë për njërin mund të zhgënjejë të gjithë të tjerët.

Qëllimi i parë i luftës është shkatërrimi i Hamasit. Gjatë tre javëve të fundit kjo do të thotë çrrënjosje e infrastrukturës ushtarake të grupit dhe vrasjen e lidershipit të tij dhe sa më shumë prej ushtarëve të tij këmbësorë që të jetë e mundur. Për shkak se Hamasi ndërmori një sulm masiv për të vrarë hebrenjtë, izraelitët nuk mund të tolerojnë më qëndrimin e vjetër në të cilin dhuna e Hamasit supozohej të ishte mbajtur në një nivel të tolerueshëm nga një kombinim i shpërblimeve financiare dhe kërcënimit të sulmit izraelit.

Një arsye për këtë është praktike. Për sa kohë që Hamasi është në pushtet, izraelitët nuk do të ndihen të sigurt. Shumë nga mijëra që u evakuuan nga jugu nuk do të kthehen në shtëpi. Një arsye tjetër është taktike. Hamasi poshtëroi inteligjencën izraelite dhe ushtrinë izraelite. Për të ulur shanset e sulmeve të ngjashme nga grupe të tjera, vendi duhet të rivendosë parandalimin. Arsyeja e fundit është strategjike. Me Hamasin në krye, nuk mund të ketë asnjë proces paqeje. Konflikti midis Izraelit dhe palestinezëve do të mbetet i bllokuar. Është një e vërtetë e ashpër për njerëzit që bombardohen, por edhe banorët e Gazës do të mbeten në mjerim për sa kohë të jetojnë nën diktaturën e Hamasit dhe sigurinë mbytëse izraelite që ajo sjell.

Qëllimi i dytë i Izraelit është të lirojë më shumë se 220 persona që janë marrë përsëri në Gaza si pengje. Ky synim ka të ngjarë të pengojë luftimet. Hamasi duket se ka përdorur premtimin për lirimin e pengjeve për të vonuar fillimin e ofensivës tokësore. Ka të ngjarë të përpiqet të ndikojë në taktikat izraelite tani që trupat janë brenda Gazës, me shpresën se forcat pushtuese do të frenohen.

Qeveria në Jerusalem nuk ka dorën të lirë me pengjet. Rëndësia e tyre duket e madhe në politikën izraelite, sepse miqtë dhe familjet e tyre kanë frikë se, pa presion publik, udhëheqësit izraelitë do të bëjnë një shkëmbim që favorizon zhdukjen e Hamasit. Më 28 tetor, mëngjesin pas inkursionit më të madh në Gaza, familjet u ankuan për rreziqet që paraqesin luftimet për mbijetesën e pengjeve.

Qëllimi i tretë është të minimizohen viktimat – si të ushtarëve izraelitë ashtu edhe të civilëve palestinezë. Nëse shumë trupa izraelite vdesin, kjo mund të kërcënojë të gjithë operacionin. Me rritjen e viktimave civile, do të rritet edhe presioni ndërkombëtar për pauza humanitare dhe një armëpushim të plotë. Në të kaluarën, faktorë të tillë e kanë shtyrë Izraelin të ecë fort dhe shpejt, duke ditur se koha për të luftuar është e kufizuar. Sot, megjithatë, qëllimi është të shkatërrohet rrjeti i tunelit të Hamasit. Kjo do të marrë shumë muaj.

Megjithatë, ora tashmë po troket shpejt. Edhe pse civilët vriten nga bombardimet e Izraelit në Gaza, ata janë gjithashtu të kapur nga taktikat e tij të rrethimit, veçanërisht për furnizimet me energji. Izraeli po përpiqet të krijojë fuqi negociuese për lirimin e pengjeve duke ndaluar çdo karburant që të futet në brez. Ajo përballet me një dilemë sepse beson se gjeneratorët spitalorë ofrojnë gjithashtu energjinë elektrike të nevojshme për të ajrosur dhe ndriçuar labirintin e tuneleve të Hamasit, ku qëndrojnë luftëtarët e tij. Dhe Izraeli ka inkurajuar lëvizjen masive të civilëve në jug të brezit ku bombardimet janë më pak intensive. Kushtet e tmerrshme që po krijojnë të gjitha këto gjëra brenda brezit paraqesin një kërcënim të madh për jetën e civilëve.

Zyrtarët izraelitë pranojnë se ofensiva tokësore, të cilën ata e përshkruajnë me fjalën “manovër”, duhet të funksionojë sipas ligjit ndërkombëtar dhe se ky ligj u kërkon atyre të lehtësojnë furnizimet me ndihma thelbësore. Që lufta të vazhdojë, Izraeli do të duhet të gjejë mënyra për të ndihmuar, edhe nëse kjo e bën më të vështirë eliminimin e Hamasit dhe lirimin e pengjeve.

Qëllimi i fundit është të vendosen themelet për rifillimin e punës në Lindjen e Mesme për një paqe eventuale, një proces i ngecur prej vitesh. Vetëm tani ideja e një marrëveshjeje të pasluftës midis Izraelit dhe palestinezëve në Jerusalemin Lindor, Gaza dhe Bregun Perëndimor është e paimagjinueshme për shumë nga të dyja palët, por strategët kokëfortë izraelitë besojnë se perspektiva e paqes së vërtetë do të jetë e nevojshme për krijojnë një stabilitet të qëndrueshëm. Kjo do të kërkojë mbështetjen e të paktën disa qeverive arabe, ka shumë të ngjarë të atyre që i janë afruar më shumë Izraelit sipas marrëveshjeve të Abrahamit. Amerika me peshën e saj, do i shtyjë ata të japin para dhe mbështetje diplomatike. Disa madje imagjinojnë se shtetet arabe gjithashtu ofrojnë siguri në Gaza pas largimit të Izraelit.

Në një farë mënyre, shumë qeveri arabe janë në anën e Izraelit, megjithëse ata kurrë nuk do ta pranonin këtë publikisht. Ata e urrejnë Hamasin dhe sponsorin e tij, Iranin, dhe do të ishin të lumtur ta shihnin atë të dështonte. Por vdekjet e civilëve ngjallin telashe mes qytetarëve të tyre. Qeveritë perëndimore janë gjithashtu të shqetësuara. Më shumë se gjysma e pengjeve mbajnë pasaporta të huaja dhe shqetësohen për radikalizimin e popullatës së tyre myslimane.

Operacioni tokësor i Izraelit po përpiqet të arrijë shumë – ndoshta shumë. Për momentin, gjeneralët e vendit duken sikur po përpiqen të sheshojnë të gjithë rrathët duke ecur ngadalë dhe duke goditur aq fort sa guxojnë. Ata e meritojnë të fitojnë. Ata kanë fuqinë e zjarrit për të fituar. Por ata do të luftojnë për të përmbushur gjithçka që u kërkohet. Izraelit mund t’i duhet ende të zgjedhë atë që dëshiron më shumë./Opinion.al

Share: