Studentët dhe sipërmarrësit kinezë shprehin pikëpamjet e tyre në COP28 Lai Yourui, një student 8-vjeçar nga Kunshan, provinca Jiangsu, u ndje pak i vetmuar kur mori pjesë në Konferencën e 28-të të Palëve të Konventës Kuadër të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike, ose COP28. Megjithatë, atij i pëlqeu të ndiqte seancat, ku mësoi shumë dhe vizitoi pavionet e kombeve të ndryshme. Pavarësisht se gati 100,000 njerëz u regjistruan për mbledhjen vjetore të OKB-së, të mbajtur këtë vit në Dubai, Emiratet e Bashkuara Arabe, nga 30 nëntori deri të mërkurën, Lai nuk arriti të gjente asnjë fëmijë aq të vogël sa ai vetë mes tyre. Ai u përshëndet shpesh me ngrohtësi nga delegatë të COP28 nga e gjithë bota, të cilët shprehën një shkallë të lartë kurioziteti për kombësinë dhe moshën e tij.
Lai Yourui në COP28(Foto:ChinaDaily)
Shumë prej atyre që e përshëndetën djalin kërkuan të bënin një foto me të. Ata gjithashtu i kërkuan që t’i mësonte të thoshin “Si jeni?” në gjuhën kineze. Si ndoshta personi më i ri nga Kina që mori pjesë në mbledhje, Lai është vetëm një shembull i ndërgjegjësimit në rritje të vendit për nevojën për të trajtuar ndryshimet klimatike dhe për të mbrojtur mjedisin. Lai këmbëngul të shkojë në shkollë me biçikletë, i shoqëruar nga nëna e tij, një udhëtim që zakonisht zgjat rreth 20 minuta. Kur bie shi i madh, nëna e tij e dërgon në shkollë me një biçikletë elektrike. Familja rrallë porosit ushqime, pasi kjo do të rezultojë në mbeturina plastike ndotëse. “Energjia konsumohet gjithashtu pasi transportuesit i sjellin klientëve ushqime me porosi”, tha Lai, duke shtuar se kjo energji mund të mos jetë e gjelbër.
Të premten, në një nga eventet e COP28, ai mbajti një fjalim në anglisht me temë mbi lumin Yangtze, të cilit iu referua si lumi baba i kombit kinez. Përveç shprehjes së shqetësimeve për humbjen e habitatit për aligatorin Yangtze, ai ndau me dëgjuesit nga e gjithë bota veprimet e ndërmarra nga qeveria kineze për të mbrojtur krijesat.
Lloji, i cili është endemik i Kinës, është rrezikuar në mënyrë kritike për shkak të aktiviteteve njerëzore dhe ndryshimeve klimatike. Një zonë e veçantë konservimi është ndërtuar vetëm për aligatorët Yangtze, tha Lai.
Ai renditi gjithashtu disa nga “gjërat e vogla” që ai dhe shokët e tij të klasës kanë bërë për të ndihmuar në mbrojtjen e Yangtze dhe aligatorëve, të tilla si zvogëlimi i shkarkimit të ujërave të zeza shtëpiake dhe minimizimi i përdorimit të furnizimeve të rrobave.
“Le të bëjmë të gjithë pjesën tonë për të mbrojtur mjedisin dhe biodiversitetin për brezat e ardhshëm”, tha ai.
Lai nuk ishte i vetmi pjesëmarrës i vogël në COP28 nga Kina. Një nga shembujt e tjerë është Ma Yiyuan nga shkolla e mesme nr 18 e Pekinit, e cila është 17 vjeç. Udhëtimi në Dubai për COP28 nuk ishte i lehtë për Manë, e cila është në vitin e fundit të shkollës së mesme. Në shkollën e saj, ajo drejton një organizatë për mbrojtjen e mjedisit të quajtur Lyuyin, që përkthehet si “hije jeshile”.
Të dërguarit e posaçëm të Kinës, Xie Zhenhua(i majti) dhe të ShBA-së John Kerry(i djathti) për ndryshimet klimatike në COP28(Foto:VCG)
Më 30 nëntor, Ma mori pjesë në pavionin e Kinës në COP28, ku përshkroi se si ajo dhe anëtarët e tjerë të organizatës promovojnë një mënyrë jetese me pak karbon në kampus. Për shembull, ata projektuan një strukturë për të ndihmuar njerëzit e verbër të gjejnë koshin e duhur të plehrave për të hedhur mbeturinat e tyre të renditura mirë. Ma fluturoi përsëri në Kinë të nesërmen më 7 dhjetor për të marrë një test pranimi në kolegj arti. Pesë ditë më vonë, ajo iu nënshtrua testeve të dëgjimit dhe të folurit në anglisht për pranim në kolegj. Përveçse dëgjoi njerëz nga vende të ndryshme dhe pa se si ata kryejnë punën për mbrojtjen e mjedisit, ajo tha: “Dua t’i them botës se edhe ne po marrim masa në këtë drejtim”.
Sipërmarrës aktivë
Pjesëmarrësit e rregullt në mbledhjen e OKB-së thanë se numri i sipërmarrësve që e ndoqën atë u rrit këtë vit. Duke iu drejtuar një ngjarjeje në periferi të COP28 më 1 dhjetor, Fu Chengyu, ish-kryetar i Sinopec, tha se ai besonte se mbledhja e OKB-së këtë vit kishte pjesëmarrjen më të madhe deri më tani nga sipërmarrësit kinezë.
“Kam takuar të paktën 200, madje edhe 300 sipërmarrës (kinezë) këtu,” tha ai. Fu tha se kjo është një shenjë se sipërmarrësit e vendit kanë filluar të përfshijnë filozofinë e zhvillimit të gjelbër dhe me pak karbon në planet e tyre për të ardhmen.
Yang Peidan, drejtore ekzekutive e C Team, i quajtur gjithashtu Kina kampione për veprimin klimatik, gjithashtu vuri re një numër rekord të sipërmarrësve kinezë në COP28. Ekipi C është një OJQ e angazhuar për të mbështetur sipërmarrësit kinezë për të qenë udhëheqës veprimi që adresojnë ndryshimet klimatike. Yang së pari mori pjesë në konferencën e OKB-së për ndryshimin e klimës, në COP24 në Katowice, Poloni, në 2018. Atë vit, vetëm tetë ose nëntë kompani kineze morën pjesë në Ditën e Ndërmarrjeve në pavijonin e Kinës, tha ajo. Pavarësisht nga pandemia COVID-19, Yang tha se më shumë se 20 kompani kineze morën pjesë në ngjarjet në pavijonin e ndërmarrjeve kineze në COP26 në Glasgow, Skoci, në 2021. Yang shtoi se COP28 tërhoqi një numër rekord të kompanive kineze, me shumë nga përfaqësuesit e tyre që morën pjesë në seanca të shumta të mbledhjes.
Ajo tha se përfaqësues nga të paktën 90 kompani kineze folën në ngjarjet në pavionin e Kinës këtë vit.
“Fermë” për prodhimin e elektrikut me energjinë e erës, Jinhua, provincë Zhejiang, 26 maj 2021(Foto:VCG)
“COP28 jo vetëm që ka parë një numër rekord të kompanive (kineze), por edhe mënyra të larmishme pjesëmarrjeje,” tha ajo. Për shembull, duke u bashkuar me Federatën e Mjedisit Gjithë-Kinë, LONGi Green Energy Technology Co, një ndërmarrje lider në industrinë e energjisë diellore të Kinës, ngriti një pavijon Solar+, ku u mbajtën ngjarje të shumta, tha Yang. Wang Zekai, drejtor menaxhues i Komitetit Global të Biznesit Social për Qëllimet e Zhvillimit të Qëndrueshëm, mori pjesë për herë të parë në konferencën vjetore të OKB-së për ndryshimet klimatike në 2009 dhe ka humbur vetëm dy nga mbledhjet që atëherë. Wang, gjithashtu themelues i OJQ-së Rinore, tha se në COP15 në Kopenhagë, Danimarkë, në vitin 2009, ishte e rrallë të hasje një kinez tjetër.
“Provuam një ndjenjë shumë të përzemërt kur u takuam me kinezë të tjerë. Ne u përshëndetëm ngrohtësisht,” tha ai.
Në COP28 në Dubai, kinezët mund të shiheshin kudo, por ata rrallë përshëndeteshin me njëri-tjetrin nëse nuk prezantoheshin nga miqtë, shtoi ai.
Më parë, pak sipërmarrës morën pjesë në konferencat e OKB-së për ndryshimet klimatike. Por ndërsa objektivat e ndryshimeve klimatike të Kinës bëhen një temë gjithnjë e më të nxehtë, më shumë sipërmarrës kanë vendosur të bashkohen në takime, tha ai, duke shtuar se shumë prej tyre nuk janë të përfshirë në fusha që lidhen me ndryshimet klimatike.
Kina synon të arrijë kulmin e emetimeve të dioksidit të karbonit përpara vitit 2030 dhe të realizojë neutralitetin e karbonit përpara vitit 2060. Wang tha se ai beson se numri i delegatëve kinezë në COP28 u rrit disa herë në krahasim me shifrën e vitit të kaluar. Ai tha se zbuloi se politikanët nga disa vende janë shumë të interesuar për tranzicionin e Kinës me karbon të ulët. Kur foli me Terrance Drew, kryeministër i Federatës së Saint Kitts dhe Nevisit, Wang i tregoi atij përvojat e tij gjatë ndërtimit të një parku industrial të zgjuar zero karbon në qendër të Pekinit.
Ai tha se Drew ishte shumë i emocionuar kur dëgjoi për parkun dhe shprehu një interes të fortë për ta bërë Saint Kitts dhe Nevis me karbon zero. Një sipërmarrës aktiv në konferencën e OKB-së për ndryshimin e klimës është Chen Suping, themeluesi i Festivalit të Filmit Handle Climate Change, i cili mori pjesë në COP për herë të parë në edicionin e 2015 në Paris.
Vizitorë në pavijonin e prodhuesit të makinave elektrike BYD në një ekspozitë së automjeteve, Changsha, provincë Hu’nan, 10 dhjetor 2023(Foto:VCG)
Në një konferencë shtypi të shtunën në COP28, Chen, president i Shenzhen Handle Cultural Investment Co, e cila vepron në provincën Guandong dhe është një nga sponsorët e festivalit, tha se edicioni i nëntë i festivalit do të mbahet në tetor në Shenzhen.
“Ne kemi mbledhur 11,403 filma nga 130 vende dhe rajone anembanë botës në tetë festivalet e fundit të filmit,” tha ai, duke shtuar se publiku ka akses të lirë në të gjithë këta filma të vlerësuar në këtë ngjarje. Pavarësisht se festivali është i kushtueshëm në skenë, Chen është i vendosur të vazhdojë me të.
“Ngjarja synon të popullarizojë njohuritë rreth ndryshimeve klimatike, të rrisë ndërgjegjësimin e njerëzve për klimën dhe të japë kontribut për mbrojtjen e planetit që ne e quajmë shtëpi,” tha 58-vjeçari.
Një nga prioritetet e ngjarjes është të inkurajojë më shumë të rinj që të ndërmarrin veprime klimatike, tha ai. Kjo është arsyeja pse nëna e 8-vjeçarit Lai Yourui, Zhao Shanshan, e solli atë në COP28.
“Shpresoj se djali im mund të mësojë më shumë rreth ndryshimeve klimatike … dhe më pas të futet në më shumë veprimenë mbrojtje të klimës ,” tha Zhao.
Autor i artikullit Hou Liqiang/Artikulli dhe fotot janë ofruar nga CRI.CN
